Palenie to jeden z najpowszechniejszych i zarazem najbardziej szkodliwych nałogów na świecie. Decyzja o rzuceniu palenia, choć często podejmowana z początkiem nowego roku, jest trudna do zrealizowania. Jednak, jak podkreślają specjaliści, walka z uzależnieniem to proces, a kluczem do sukcesu jest połączenie odpowiednich metod. Palenie ma ogromny wpływ na nasze zdrowie, a jego odstawienie przynosi korzyści niemal natychmiast.
Korzyści z rzucenia palenia – co się dzieje z Twoim ciałem?
Martin Halle, dyrektor medyczny ds. medycyny sportowej i kardiologii sportowej w klinice przy Uniwersytecie Technicznym w Monachium, zwraca uwagę na istotny fakt: osoba, która rzuci palenie w wieku 50 lat, może zyskać średnio sześć lat życia, a w wieku 60 lat – od trzech do czterech lat. Palenie jest szczególnie niebezpieczne dla naczyń krwionośnych i płuc, ponieważ dym papierosowy zawiera substancje toksyczne, które je uszkadzają. Im wcześniej rzucisz palenie, tym większa szansa na zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
Badania jednoznacznie pokazują, że nawet niewielka ilość wypalanych papierosów jest szkodliwa. Przegląd badań opublikowany w czasopiśmie “PLOS Medicine” w grudniu 2023 roku, objął 300 tysięcy dorosłych badanych przez prawie 20 lat. Wyniki są alarmujące: wypalanie dwóch do pięciu papierosów dziennie zwiększa ryzyko niewydolności serca o 50%, a ryzyko śmierci o 60%. Palenie, nawet w małych ilościach, nie jest bezpieczne. Tylko całkowite zaprzestanie palenia przynosi pozytywne efekty zdrowotne, a korzyści są widoczne już po krótkim czasie.
Już po pierwszym tygodniu abstynencji ciśnienie krwi, podwyższone przez palenie, zaczyna spadać. Po roku ryzyko choroby wieńcowej zmniejsza się o połowę. Należy jednak pamiętać, że poziom ryzyka u byłych palaczy, nawet po latach od rzucenia nałogu, nie wraca do poziomu osób, które nigdy nie paliły. Palenie pozostawia trwały ślad w organizmie, dlatego tak ważna jest profilaktyka i unikanie nałogu.
Płuca po rzuceniu palenia – proces regeneracji
Płuca palacza często porównywane są do zabrudzonego filtra powietrza, pełnego szkodliwych substancji. Rzucenie palenia pozwala na poprawę funkcjonowania tych narządów, o ile zachowały się jeszcze rzęski, które pomagają w oczyszczaniu dróg oddechowych. Stefan Andreas, specjalista medycyny wewnętrznej, kardiologii i pulmonologii z kliniki pulmonologicznej w Immenhausen, podkreśla, że rzucenie palenia jest najlepszą i najbardziej opłacalną terapią przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Palenie tytoniu jest przyczyną 80-90% przypadków POChP.
Rzucenie palenia spowalnia również przewlekłe uszkodzenia płuc, takie jak przewlekłe zapalenie oskrzeli czy zniszczenie pęcherzyków płucnych, które są kluczowe dla dostarczania tlenu do organizmu. Martin Halle ostrzega, że osoby, które palą od 10 do 15 lat od młodości, mogą mieć trwałe zmiany w strukturze płuc. Palenie w młodym wieku jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ płuca wciąż się rozwijają.
Wpływ rzucenia palenia na mózg i długowieczność
Korzyści z rzucenia palenia nie ograniczają się jedynie do serca i płuc. Zdrowie układu oddechowego i krążenia ma również wpływ na procesy poznawcze w starszym wieku, a więc na funkcje mózgu. Badanie opublikowane w czasopiśmie “The Lancet Health Longevity” w styczniu 2024 roku, analizujące dane ponad 9000 osób powyżej 40 roku życia, wykazało, że zdolności umysłowe byłych palaczy pogarszały się wolniej niż u osób nadal palących. Pamięć u byłych palaczy pogarszała się o 20% wolniej, a zdolność wyrażania się językowego – o połowę. Palenie przyspiesza proces starzenia się mózgu.
Palenie a nowotwory – zwiększone ryzyko
Palenie znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia wielu rodzajów nowotworów, w tym nowotworów jamy ustnej, gardła, przełyku i pęcherza moczowego. Palenie jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju raka płuc, odpowiadając za około 80-90% przypadków. Palenie nie tylko zwiększa ryzyko zachorowania, ale również pogarsza rokowania i utrudnia leczenie.
Rzucenie palenia to inwestycja w przyszłość. To decyzja, która może dodać lat życia i poprawić jego jakość. Palenie to nałóg, z którym można walczyć, a wsparcie medyczne i psychologiczne może znacząco zwiększyć szanse na sukces. Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno, aby rzucić palenie i odzyskać zdrowie.
Warto pamiętać, że rzucenie palenia to proces, który wymaga determinacji i wsparcia. Istnieje wiele metod, które mogą pomóc w walce z nałogiem, takich jak terapia nikotynowa zastępcza, leki przepisane przez lekarza oraz wsparcie psychologiczne. Palenie to problem, który dotyka miliony ludzi na całym świecie, ale z odpowiednią pomocą można go pokonać.
