Decyzje Rady Polityki Pieniężnej obniżające stopy procentowe miały na celu stymulację rynku, jednak dane pokazują, że konsumenci podchodzą do zaciągania zobowiązań z dużą rezerwą. Mimo że koszt pieniądza formalnie maleje, nie przekłada się to na gwałtowny wzrost akcji kredytowej w segmencie hipotek. Analiza zachowań rynkowych wskazuje, że na decyzje Polaków wpływa obecnie znacznie więcej czynników niż tylko wysokość głównej stopy referencyjnej NBP.
Kluczowym czynnikiem pozostaje realna siła nabywcza konsumentów. Ta jest systematycznie osłabiana przez wciąż wysoką inflację oraz wolniejszy, niż oczekiwano, wzrost wynagrodzeń. W rezultacie, nawet jeśli rata kredytu minimalnie spada, to rosnące koszty życia skutecznie niwelują tę korzyść. Potencjalni kredytobiorcy kalkulują swoje budżety bardzo ostrożnie.
Dlaczego niższe stopy nie przekładają się na boom kredytowy?
Badania nastrojów konsumenckich jednoznacznie pokazują, że ostrożność dominuje. Zgodnie z danymi, ponad 70% ankietowanych Polaków w ogóle nie rozważa obecnie zaciągnięcia kredytu hipotecznego. Jest to sygnał, że rynek potrzebuje czegoś więcej niż symbolicznych obniżek o 0,25 czy 0,50 punktu procentowego. Banki, mimo sygnałów z RPP, wciąż stosują rygorystyczne kryteria oceny zdolności kredytowej.
Co więcej, znacząca część transakcji na rynku nieruchomości w Polsce finansowana jest gotówką. Kredyt hipoteczny jest narzędziem wykorzystywanym przez mniej niż jedną trzecią nabywców. Mimo że niższe stopy teoretycznie obniżają koszt kredytu, to ogólna niepewność gospodarcza i wysokie ceny nieruchomości skutecznie hamują popyt. Dla wielu osób bariera wejścia, czyli konieczność zgromadzenia wkładu własnego przy obecnych cenach, jest po prostu zbyt wysoka.
Analiza danych rynkowych i perspektywy
Dane Biura Informacji Kredytowej wskazują na pewien wzrost liczby składanych wniosków kredytowych. Należy jednak podchodzić do tych liczb z analitycznym dystansem. Wzrost ten można częściowo przypisać efektowi „odłożonego popytu” z okresu, gdy stopy procentowe były na najwyższych poziomach. Osoby, które wstrzymywały się z decyzją, teraz ponownie analizują swoje możliwości.
Niewielki odsetek, bo zaledwie kilka procent Polaków, przyznaje, że obniżki skłoniły ich do ponownego przeliczenia zdolności kredytowej. Warto jednak pamiętać, że obecne stopy wciąż pozostają na relatywnie wysokim poziomie w porównaniu do historycznych minimów. To pokazuje, że rynek jest daleki od euforii, a decyzje o zadłużeniu na 25-30 lat podejmowane są z dużą rozwagą. Zmiany polityki monetarnej są ważnym, ale nie jedynym elementem tej skomplikowanej układanki.
Podsumowując, obniżki stóp procentowych są pozytywnym sygnałem dla rynku, ale nie stanowią cudownego remedium na wszystkie jego bolączki. Dalsze decyzje dotyczące stóp procentowych będą kluczowe dla kształtowania się rynku w nadchodzących kwartałach. Aby pogłębić swoją wiedzę, przeczytaj więcej na ten temat, a także zobacz również podobny artykuł, który rozwija zagadnienia zdolności kredytowej.
