Świat świętuje adwent w coraz bardziej wyszukany sposób. Zaledwie kilka dni temu, 6 grudnia 2025 roku, media obiegła informacja o kalendarzu adwentowym wypełnionym luksusowymi zegarkami, którego łączna wartość przekroczyła 2,7 miliona euro! To tylko jeden z przykładów na to, jak bardzo komercjalizacja adwentu poszła do przodu.
Początki adwentu: Od słomy w żłóbku do ciasteczek Gerharda
Odliczanie dni do Bożego Narodzenia to tradycja sięgająca średniowiecza. Już w XV wieku ludzie praktykowali rytuały, takie jak dokładanie źdźbła słomy do żłóbka, aby Nowonarodzonemu było ciepło, lub dodawanie szczebla do drabiny, aby Jezus mógł zejść z nieba na ziemię. To pokazuje, że potrzeba odliczania czasu do świąt jest głęboko zakorzeniona w naszej kulturze.
Jednak to historia małego Gerharda Lange z niemieckiego miasteczka Maulbronn jest kluczowa dla powstania współczesnego kalendarza adwentowego. Pod koniec XIX wieku chłopiec niecierpliwie pytał mamę, kiedy nadejdą Święta. Aby osłodzić mu czas oczekiwania, kobieta upiekła 24 bezowe ciasteczka i przyszyła je do kartonu. Czy to był pierwszy kalendarz adwentowy? Nie do końca, ale z pewnością był to ważny krok w kierunku tego, co znamy dzisiaj. Świat zawdzięcza tej mamie pomysł na słodkie odliczanie do świąt!
Gerhard Lange: Od księgarza do pioniera kalendarzy adwentowych
Gerhard Lange, z wykształcenia księgarz i wydawca, doskonale pamiętał radość, jaką sprawiały mu ciasteczka mamy w dzieciństwie. W dorosłym życiu postanowił podzielić się tą tradycją z innymi. Około 1900 roku dołączył do Friedricha Reichholda i przekształcił jego firmę w “Zakład litografii Reichhold & Lang GmbH” w Monachium. W 1903 roku z ich drukarni wyjechał pierwszy komercyjny kalendarz adwentowy. Był to prosty produkt – dwa arkusze papieru, jeden z polami do obrazków, drugi z rysunkami do wycinania i przyklejania. Ale to był początek rewolucji! Świat otrzymał nowy sposób na świętowanie adwentu.
Warto podkreślić, że Lange nie wymyślił kalendarza adwentowego od zera. Bazował na istniejących tradycjach i własnych wspomnieniach, dodając do tego pomysłowość i ducha przedsiębiorczości. To on przekuł rodzinną tradycję w dochodowy biznes, który z czasem podbił serca ludzi na całym świecie. Dr Ingo Balderjahn z Uniwersytetu w Poczdamie zauważa, że ludzie kupują kalendarze adwentowe nie ze względu na produkty, ale ze względu na poczucie szczęścia, które dają. To właśnie ta emocjonalna wartość jest kluczem do sukcesu tego przedmiotu.
Kalendarze adwentowe dzisiaj: Od przynęt wędkarskich po kosmetyki koreańskie
Dziś oferta kalendarzy adwentowych jest wręcz nieograniczona. Znajdziemy kalendarze z przynętami wędkarskimi, cieniami do powiek, azjatyckimi zupkami w proszku, farbami akrylowymi, whisky, a nawet zabawkami dla dorosłych! Można kupić kalendarz dla swojego pupila, wypełniony przysmakami dla psów, albo dla miłośnika herbaty, z różnymi rodzajami herbaty sypanej. Wybór jest tak duży, że każdy znajdzie coś dla siebie. Świat oferuje kalendarze adwentowe dopasowane do każdego hobby i zainteresowania.
Instagramerka Özlem Roegels, która specjalizuje się w ocenianiu kalendarzy adwentowych, przyznaje, że niektóre z nich ją zaskoczyły. “To już była przesada” – mówi. Rzeczywiście, niektóre kalendarze adwentowe wydają się być przejawem nadmiernej konsumpcji i braku umiaru. Ale czy to oznacza, że powinniśmy zrezygnować z tego zwyczaju? Z pewnością nie! Ważne jest, aby podchodzić do tego z umiarem i wybierać kalendarze, które naprawdę nas cieszą i wnoszą coś wartościowego do naszego życia.
Historia w zbiorach: Najstarsze kalendarze adwentowe
Anna Amann, pracowniczka naukowa Zbioru Dzieł Sztuki Diecezji Ratyzbońskiej, jest prawdziwą pasjonatką kalendarzy adwentowych. Posiada ponad 2 tysiące historycznych kalendarzy adwentowych, w tym najstarszy z 1910 roku, stworzony przez wydawnictwo Reichhold i Lang. Kolekcja Amann obejmuje kalendarze z różnych okresów historycznych, w tym z czasów NRD i przełomu milenium. To fascynująca podróż przez historię tego przedmiotu i sposób, w jaki ewoluował na przestrzeni lat. Świat kalendarzy adwentowych jest niezwykle bogaty i różnorodny.
Amann podkreśla, że dla niej adwent to czas, który trwa cały rok. To nie tylko odliczanie dni do Świąt, ale również pielęgnowanie tradycji i docenianie piękna tego przedmiotu. Jej kolekcja jest świadectwem tego, jak ważny jest kalendarz adwentowy dla wielu ludzi i jak głęboko zakorzeniona jest ta tradycja w naszej kulturze. Świat docenia jej pasję i zaangażowanie w zachowanie tego dziedzictwa.
Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego tak bardzo lubimy kalendarze adwentowe? Może to tęsknota za dzieciństwem, magia oczekiwania na Święta, a może po prostu radość z otrzymywania małych prezentów? Niezależnie od powodu, kalendarz adwentowy to dla wielu z nas symbol radości, nadziei i ciepła. To mały kawałek szczęścia, który umila nam czas oczekiwania na najpiękniejsze święta w roku. Świat potrzebuje takich symboli, które przypominają nam o tym, co naprawdę ważne.
Czy w tym roku zdecydujecie się na kalendarz adwentowy? Jeśli tak, to jaki wybierzecie? Podzielcie się swoimi pomysłami w komentarzach! A jeśli szukacie inspiracji, to koniecznie sprawdźcie poniższe linki.
