Rosyjskie siły zbrojne intensyfikują ataki powietrzne na Ukrainę, wykorzystując w coraz większym stopniu drony, w szczególności typu Szahid. W odpowiedzi na to zagrożenie, Kijów przyspiesza prace nad stworzeniem kompleksowego, wielowarstwowego systemu obrony powietrznej, mającego na celu ochronę miast i infrastruktury krytycznej przed atakami bezzałogowych statków powietrznych. Sytuacja ta, obserwowana od jesieni 2023 roku, nabiera szczególnego znaczenia w kontekście trwającej wojny.
Eskalacja rosyjskich ataków i zmiana taktyki
Od września 2023 roku, jak informował były premier Ukrainy Denys Szmyhal, rosyjskie ataki dronowe osiągnęły nowy poziom intensywności, sięgając nawet 800 dronów wystrzelonych podczas jednej nocy. Ta eskalacja wymusiła na ukraińskich siłach zbrojnych dostosowanie strategii obronnej. Zmiana taktyki rosyjskich sił polega na masowym wykorzystaniu dronów, co stanowi wyzwanie dla tradycyjnych systemów obrony powietrznej, zaprojektowanych do zwalczania pocisków balistycznych i samolotów. Prezydent Wołodymyr Zełenski podkreślił, że w niektórych rejonach drony typu Szahid stanowią obecnie większe zagrożenie niż pociski balistyczne.
Problem nie leży jedynie w liczbie dronów, ale również w ich kosztach. Produkcja i wykorzystanie dronów Szahid jest dla Rosji znacznie tańsze niż produkcja i wykorzystanie rakiet, co pozwala na prowadzenie długotrwałych i intensywnych ataków. To z kolei stawia przed Ukrainą wyzwanie związane z koniecznością efektywnego i ekonomicznego zwalczania tego typu zagrożeń. Rosyjskie działania wskazują na próbę wyczerpania ukraińskich zasobów obronnych i destabilizację sytuacji w kraju.
Budowa wielowarstwowego systemu obrony powietrznej
W odpowiedzi na rosnące zagrożenie, ukraińskie dowództwo wojskowe, pod kierownictwem naczelnego dowódcy Ołeksandra Syrskiego, przyspieszyło prace nad budową wielowarstwowego systemu obrony powietrznej. System ten ma składać się z kilku elementów, w tym jednostek przechwytujących drony, sieci radarów oraz programów szkoleniowych dla operatorów. Priorytetem jest wzmocnienie zdolności przechwytywania bezzałogowych statków powietrznych, poprzez zwiększenie liczby dronów przechwytujących, stacji kontroli naziemnej oraz radarów.
Syrski poinformował o tworzeniu bezzałogowych dywizji obrony powietrznej oraz regularnych jednostek przechwytujących drony w centrach szkoleniowych. Ważnym elementem strategii jest również wykorzystanie lotnictwa wojskowego, przy wsparciu partnerów międzynarodowych. Budowane linie przechwytywania mają być rozmieszczone w pewnej odległości od dużych miast, co ma zapewnić wcześniejsze wykrywanie i neutralizację zagrożenia. Rosyjskie ataki wymuszają na Ukrainie innowacyjne podejście do obrony powietrznej.
Produkcja dronów przechwytujących i wyzwania logistyczne
Ukraina zwiększa własną produkcję dronów przechwytujących. Prezydent Zełenski poinformował, że w listopadzie 2023 roku produkcja ma osiągnąć poziom od 500 do 800 dronów dziennie. Jednak, jak podkreśla Szmyhal, sama produkcja dronów nie jest głównym wyzwaniem. Kluczowe przeszkody leżą w rozmieszczeniu naziemnych systemów kontroli, radarów oraz komponentów celowniczych opartych na sztucznej inteligencji. Rosyjskie ataki uwidoczniły potrzebę kompleksowego podejścia do obrony powietrznej, obejmującego nie tylko sprzęt, ale również infrastrukturę i wykwalifikowany personel.
Szybkie przeszkolenie operatorów dronów przechwytujących oraz rozbudowa mobilnych grup ogniowych chroniących infrastrukturę krytyczną stanowią kluczowe elementy skutecznej obrony. Ukraina zdaje sobie sprawę, że sama produkcja dronów nie wystarczy, jeśli nie będzie towarzyszyć jej odpowiednia infrastruktura i wykwalifikowany personel. Rosyjskie działania zmuszają Ukrainę do szybkiego rozwoju własnych zdolności w zakresie obrony powietrznej.
Wpływ warunków pogodowych i poszukiwanie zaawansowanych technologii
Skuteczność obrony powietrznej, nawet przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii, jest uzależniona od warunków pogodowych. Jak zauważył Zełenski, trudne warunki atmosferyczne mogą ograniczać możliwości wykorzystania dronów przechwytujących, myśliwców F-16 i helikopterów. Dlatego Ukraina prowadzi prace nad bardziej zaawansowanymi dronami przechwytującymi, wyposażonymi w systemy samonaprowadzania. Rosyjskie ataki pokazują, że konieczne jest ciągłe doskonalenie technologii obrony powietrznej.
Ukraina zdaje sobie sprawę, że walka z dronami to długotrwały proces, wymagający ciągłych inwestycji w badania i rozwój. Poszukiwanie nowych technologii i rozwiązań, które pozwolą na skuteczne zwalczanie dronów w każdych warunkach, jest priorytetem dla ukraińskich sił zbrojnych. Rosyjskie działania stanowią dla Ukrainy impuls do innowacji w dziedzinie obrony powietrznej.
Sytuacja na Ukrainie pokazuje, jak istotną rolę w nowoczesnej wojnie odgrywają drony. Rosyjskie ataki dronowe stanowią poważne zagrożenie dla infrastruktury krytycznej i bezpieczeństwa państwa. Ukraina, mimo trudnej sytuacji, podejmuje zdecydowane kroki w celu wzmocnienia swojej obrony powietrznej i ochrony przed tym zagrożeniem. Działania te są kluczowe dla dalszego przebiegu wojny i przyszłości Ukrainy.
Naczelny dowódca ukraińskiej armii Ołeksandr Syrski podkreślił, że Rosja nie zrezygnowała z celu, jakim jest zajęcie terytorium Ukrainy. W związku z tym, wzmocnienie obrony powietrznej jest kluczowe dla utrzymania suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy. Rosyjskie działania stanowią ciągłe wyzwanie dla ukraińskich sił zbrojnych.
