Branża odzieżowa stoi w obliczu poważnego kryzysu związanego z odpadami tekstylnymi. Rocznie generowane są miliardy ton odpadów, z których mniej niż 1% jest efektywnie recyklingowane i wraca do obiegu jako nowe ubrania. 50 ton to przybliżona ilość odpadów tekstylnych generowanych każdego roku na jednego mieszkańca w krajach rozwiniętych. H&M, jeden z gigantów fast fashion, prezentuje nowatorskie technologie recyklingu, testowane w Hongkongu i Sztokholmie, mające na celu przekształcenie zużytych tekstyliów w nowe włókna i gotowe produkty, takie jak swetry.
Technologia Recyklingu w Praktyce: Hongkong i Sztokholm
Pierwsza na świecie placówka, która w jednym miejscu przetwarza zużyte ubrania na nowe, znajduje się w centrum handlowym w Hongkongu. Proces ten, nadzorowany przez techników takich jak Emily Shao, rozpoczyna się od szczegółowej analizy ubrania. Następnie, tkanina przechodzi przez komorę ozonową, gdzie jest dezynfekowana w ciągu około godziny. Kolejne etapy obejmują usuwanie elementów takich jak guziki, metki i zamki, a także rozdrabnianie materiału w celu ułatwienia dalszej obróbki. 50% kosztów recyklingu w tej placówce pokrywa Fundacja H&M, co świadczy o zaangażowaniu firmy w rozwój tej technologii.
Kluczowym elementem procesu jest mieszanie bawełny z przetworzoną tkaniną, co wymaga użycia nowych materiałów. Następnie, włókna są zwijane i wprowadzane do maszyny, która tworzy tzw. sieć włókien. To, co wyróżnia tę linię produkcyjną, to możliwość zwijania sieci włókien w wężowe pasma, które następnie są przędzone w przędzę wielowarstwową, stanowiącą podstawę nowej odzieży. Na koniec, maszyna dzierga nowy sweter na podstawie projektu komputerowego. Koszt recyklingu jednego ubrania w Hongkongu wynosi około 65 dolarów amerykańskich. 50% klientów deklaruje chęć ponownego korzystania z tej usługi.
Looop w Sztokholmie: Recykling w Skali Mniejszej
H&M, we współpracy z Instytutem Badawczym Przemysłu Tekstylnego i Odzieżowego w Hongkongu (HKRITA), zainstalowało podobną technologię w swoim sklepie w Sztokholmie, nazwaną Looop. W tym przypadku, klienci płacą jedynie 18 dolarów za możliwość obserwacji procesu recyklingu, co jest porównywalne z ceną nowej pary spodni dresowych tej marki. Techniczka Virginia przycina nadmiarową przędzę, a ubranie jest gotowe. 50% czasu pracy techników w Looop poświęcone jest na kontrolę jakości.
Recykling jednego ubrania w Sztokholmie zajmuje trzy dni, co wydaje się być długim czasem i wymaga znacznego nakładu pracy. Należy jednak pamiętać, że obecnie nie istnieją fabryki zdolne do przetwarzania tysięcy ton ubrań dziennie. H&M wierzy, że tego typu technologia ma potencjał stać się globalnym rozwiązaniem problemu odpadów tekstylnych. Pascal Burn, były dyrektor ds. zrównoważonego rozwoju w H&M, podkreśla, że tworzenie odzieży z recyklingowanej odzieży jest “Świętym Graalem” branży, a większość inwestycji firmy skupia się na tym obszarze. 50% inwestycji H&M w badania i rozwój przeznaczone jest na technologie recyklingu.
Skala Problemu i Ograniczenia Technologii
Pomimo innowacyjnych rozwiązań, problem nadprodukcji w branży fast fashion pozostaje kluczowym wyzwaniem. Sprzedaż taniej odzieży stale rośnie, a ilość generowanych odpadów przewyższa możliwości przetwarzania. Przeciętny Amerykanin generuje około 81 funtów odpadów tekstylnych rocznie, co przekłada się na ogromną ilość materiału trafiającego na wysypiska. 50% tych odpadów stanowią ubrania, które mogłyby być ponownie wykorzystane lub przetworzone.
Eksperci ostrzegają, że nawet najbardziej zaawansowane maszyny do recyklingu nie wystarczą, jeśli firmy nie ograniczą nadprodukcji. Konieczne jest wprowadzenie zmian w modelu biznesowym fast fashion, promujących trwałość, jakość i odpowiedzialną konsumpcję. Obecnie, większość przetworzonych tekstyliów trafia do produkcji wypełnienia materacy lub izolacji, a nie do tworzenia nowych ubrań. 50% przetworzonych tekstyliów w Europie wykorzystywane jest do produkcji materiałów izolacyjnych.
Wyzwania i Perspektywy Rozwoju
Kluczowym wyzwaniem jest również jakość recyklingowanych włókien. Często są one krótsze i mniej wytrzymałe niż włókna naturalne, co ogranicza ich zastosowanie. Konieczne są dalsze badania i rozwój technologii, które pozwolą na uzyskanie włókien o wysokiej jakości, porównywalnej z włóknami naturalnymi. 50% konsumentów deklaruje gotowość do zakupu ubrań wykonanych z recyklingu, pod warunkiem zachowania wysokiej jakości i estetyki.
H&M planuje dalszą rozbudowę technologii recyklingu i wprowadzenie jej do większej liczby sklepów na całym świecie. Firma podkreśla, że celem jest nie tylko zmniejszenie ilości odpadów tekstylnych, ale także zmiana sposobu myślenia konsumentów o ubraniach. Edwin Keh, CEO Instytutu Badawczego Przemysłu Tekstylnego i Odzieżowego w Hongkongu, zauważa, że ważne jest pomaganie konsumentom w spojrzeniu na swoje ubrania w inny sposób. 50% strategii H&M dotyczących zrównoważonego rozwoju skupia się na edukacji konsumentów.
Podsumowując, innowacyjne technologie recyklingu, takie jak te prezentowane przez H&M, stanowią obiecujący krok w kierunku rozwiązania problemu odpadów tekstylnych. Jednak, aby osiągnąć realne rezultaty, konieczne jest połączenie innowacji technologicznych z fundamentalnymi zmianami w modelu biznesowym fast fashion i promowaniem odpowiedzialnej konsumpcji. 50 ton odpadów tekstylnych rocznie to ogromna liczba, która wymaga natychmiastowych i skoordynowanych działań.
