Analiza danych finansowych i operacyjnych wskazuje, że polskie spółki węglowe stoją w obliczu poważnego ryzyka regulacyjnego. Zgodnie z raportem Najwyższej Izby Kontroli, utrzymanie obecnego poziomu emisji metanu może narazić sektor na kary finansowe sięgające miliardów złotych już w 2027 roku. Problem wynika z niskiego stopnia gospodarczego wykorzystania tego gazu, który obecnie oscyluje na poziomie zaledwie 25%. Jest to sygnał alarmowy dla inwestorów oraz zarządów spółek górniczych.
Emisje metanu z kopalń węgla kamiennego są znacznie wyższe od nadchodzących norm unijnych. Obecnie polskie zakłady emitują średnio od 8 do 14 ton metanu na każdą kilotonę wydobytego węgla. Tymczasem nowe rozporządzenie metanowe Unii Europejskiej wprowadza rygorystyczne limity. Brak inwestycji w nowoczesne technologie odmetanowania stanowi bezpośrednie zagrożenie dla stabilności finansowej sektora.
Nowe limity emisji a rentowność polskiego górnictwa
Kluczowe dla zrozumienia skali wyzwania są konkretne daty i wartości. Od 1 stycznia 2027 roku dopuszczalny limit emisji zostanie ustalony na poziomie 5 ton metanu na kilotonę węgla. To oznacza, że większość kopalń już teraz przekracza tę normę, a niektóre nawet dwukrotnie. Co więcej, od 1 stycznia 2031 roku limit zostanie zaostrzony do 3 ton metanu na kilotonę.
Brak dostosowania się do tych wymogów będzie skutkował nałożeniem dotkliwych kar finansowych. Zgodnie z założeniami unijnych przepisów, ich wysokość ma skutecznie eliminować jakąkolwiek korzyść ekonomiczną wynikającą z naruszeń. W praktyce oznacza to, że dalsze emitowanie metanu do atmosfery stanie się po prostu nieopłacalne. Należy podkreślić, że zwłoka w działaniach adaptacyjnych jedynie zwiększa przyszłe koszty.
Metan: Zobowiązanie czy niewykorzystane aktywo?
Perspektywę należy jednak odwrócić. Metan kopalniany, postrzegany dziś głównie jako problem emisyjny, stanowi w rzeczywistości cenne źródło energii. Jego wychwycenie i wykorzystanie do produkcji prądu lub ciepła mogłoby wygenerować znaczące przychody dla spółek węglowych. Taka strategia nie tylko pozwoliłaby uniknąć kar, ale również stworzyłaby nowe, stabilne źródło dochodu. Inwestycje w technologie wychwytu metanu mogłyby znacząco ograniczyć potrzebę wsparcia publicznego, które otrzymują polskie kopalnie.
Dane wskazują, że potencjał jest ogromny. Zagospodarowanie pozostałych 75% emitowanego metanu mogłoby zaspokoić część krajowego zapotrzebowania na energię, jednocześnie wspierając cele klimatyczne. Kluczowe jest jednak szybkie podjęcie decyzji inwestycyjnych, ponieważ wdrażanie takich technologii jest procesem czasochłonnym. Dalsza analiza tego zagadnienia jest kluczowa dla inwestorów. Zapoznaj się z pełnym raportem na ten temat, a także przeczytaj o podobnych wyzwaniach w sektorze energetycznym.
