Ważna zmiana w finansowaniu Krajowego Centrum Przetwarzania Danych (KCPD) nastąpiła 6 grudnia 2025 roku. Projekt budowy rządowych serwerowni, pierwotnie planowany do sfinansowania z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), zostanie teraz finansowany z Funduszy Europejskich na Rozwój Cyfrowy (FERC) w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Ta decyzja wynika z nierealistycznego harmonogramu pierwotnego planu, który uniemożliwiał zakończenie inwestycji do połowy 2026 roku, terminu wymaganego dla rozliczenia środków z KPO.
Co się zmieniło w finansowaniu KCPD?
Instytut NASK, odpowiedzialny za realizację projektu, poinformował, że zmiana źródła finansowania wpłynęła pozytywnie na proces inwestycyjny. Całość realizacji prac będzie teraz finansowana w ramach jednego źródła, co upraszcza procedury i potencjalnie przyspiesza postęp prac. Obecnie trwają uzgodnienia zmian w programie FERC z Komisją Europejską, których zakończenie planowane jest na marzec 2026 roku. Równolegle, NASK przygotowuje dokumenty niezbędne do podpisania umowy na finansowanie KCPD, a także dostosowuje dokumentację przetargową do nowej sytuacji.
Koszty całkowite KCPD szacowane są obecnie na 1,6 miliarda złotych. Ta kwota obejmuje nie tylko budowę samych centrów przetwarzania danych, ale również inwestycje towarzyszące, takie jak budowa tras światłowodowych i przyłączy energetycznych. Zmiana w źródle finansowania nie wpłynęła na całkowity budżet projektu.
Harmonogram budowy: przesunięcie w czasie
Pierwotny harmonogram budowy KCPD był, jak przyznają osoby związane z projektem, nierealistyczny. Zbyt krótki czas na uzyskanie niezbędnych zgód i przeprowadzenie procedur przetargowych stanowił poważne wyzwanie. Nowy harmonogram zakłada rozpoczęcie budowy w trzecim kwartale 2026 roku, a zakończenie inwestycji planowane jest na przełom lat 2028 i 2029.
Wiosną 2025 roku wydano decyzje środowiskowe, co umożliwiło rozpoczęcie procesu wyboru generalnego wykonawcy. Do udziału w przetargu zaproszono trzy firmy: Warbud, Budimex i Hochtief Polska. Obecnie zespół weryfikuje uwagi zgłaszane przez potencjalnych wykonawców, wynikające zarówno z pierwotnej specyfikacji, jak i ze zmiany sposobu finansowania. Dyrektor instytutu NASK, Radosław Nielek, podkreśla, że uzyskana została już decyzja środowiskowa, lokalizacyjna oraz pozwolenie na budowę.
Postęp prac i wyzwania
Obecnie trwają prace nad budową sieci światłowodowej, a na początku 2026 roku rozpocznie się budowa linii zasilania. Z uwagi na zmiany w dokumentacji, przesunięty zostanie również termin składania ofert cenowych przez wykonawców. Początkowo planowano otrzymać oferty w czwartym kwartale 2025 roku, jednak obecnie oczekuje się ich w drugim kwartale 2026 roku. NASK tłumaczy to koniecznością zapewnienia wykonawcom wystarczającego czasu na zapoznanie się z wprowadzonymi zmianami i właściwe wycenienie zadania.
„Musimy dać czas oferentom na zapoznanie się z wprowadzonymi zmianami. Jest on potrzebny, aby wykonawcy mogli przeanalizować materiał i właściwie wycenić zadanie, a być może zadać inwestorowi dodatkowe pytania. Trudno zatem przewidzieć konkretny termin złożenia ofert cenowych. Niemniej planujemy, że otrzymamy je w drugim kwartale 2026 r.” – powiedział Radosław Nielek, dyrektor instytutu NASK.
Lokalizacja i zakres KCPD
W ramach KCPD początkowo powstaną trzy centra przetwarzania danych, każde o powierzchni około 2 tysięcy metrów kwadratowych. Centra te będą zlokalizowane w województwie mazowieckim. Infrastrukturą KCPD będą korzystać jednostki administracji rządowej, co ma zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność przetwarzania danych publicznych. Projekt ma na celu centralizację i modernizację infrastruktury IT sektora publicznego, co przełoży się na poprawę jakości usług świadczonych obywatelom.
Do tej pory wybrano biuro projektowe (konsorcjum z AODC jako liderem) oraz inżyniera kontraktu (Ayasa Polska). Obsługę prawną zapewni konsorcjum z liderem nieujawnionym w dostępnych źródłach. Wybór generalnego wykonawcy, który odpowie za budowę centrów, jest kluczowym etapem projektu i planowany jest na podstawie ofert złożonych w drugim kwartale 2026 roku.
Dlaczego budowa KCPD jest ważna?
Budowa Krajowego Centrum Przetwarzania Danych jest strategiczną inwestycją dla państwa. Centralizacja infrastruktury IT administracji publicznej ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa danych, obniżenie kosztów utrzymania i poprawę efektywności działania sektora publicznego. Projekt ten jest odpowiedzią na rosnące zagrożenia cybernetyczne i potrzebę zapewnienia ciągłości działania usług publicznych. Rządowe dane będą przechowywane i przetwarzane w bezpiecznych, nowoczesnych centrach danych, co zwiększy odporność państwa na ataki i awarie.
Inwestycja w KCPD jest również elementem cyfryzacji państwa i wdrażania nowoczesnych technologii w administracji publicznej. Projekt ten ma przyczynić się do uproszczenia procedur administracyjnych, poprawy dostępu obywateli do usług publicznych i zwiększenia transparentności działania państwa. Rządowe serwerownie staną się fundamentem dla rozwoju e-administracji i cyfrowego państwa.
Zmiana w finansowaniu KCPD, choć wiąże się z przesunięciem harmonogramu, nie zagraża realizacji projektu. Dzięki nowemu źródłu finansowania, inwestycja może być realizowana w sposób bardziej efektywny i skoordynowany. Rządowe działania w zakresie cyfryzacji i modernizacji infrastruktury IT są kluczowe dla rozwoju państwa i poprawy jakości życia obywateli.
