W dniu 12 marca 2026 roku, w Warszawie, Robert Grabowski, szef CERT Orange, podczas konferencji poświęconej cyberbezpieczeństwu, przedstawił szczegółowy raport dotyczący podziału i działalności hakerów. Raport ten, oparty na wieloletnich obserwacjach i analizach, rzuca nowe światło na to, kim są osoby kryjące się za tą często demonizowaną profesją. Kim są ci ludzie i jakie motywacje nimi kierują? To pytanie, które od lat nurtuje specjalistów i społeczeństwo.
Kategorie hakerów: White Hat, Black Hat i Grey Hat – kto do kogo należy?
Podział hakerów na trzy główne kategorie – white hat, black hat i grey hat – jest fundamentem zrozumienia ich działalności. Kim są przedstawiciele każdej z tych grup? White hat, nazywani również etycznymi hakerami, to specjaliści od cyberbezpieczeństwa, którzy wykorzystują swoje umiejętności do identyfikowania i eliminowania luk w systemach komputerowych. Ich celem jest ochrona danych i infrastruktury przed atakami. Robert Grabowski podkreśla, że white hat hakerzy często pracują dla firm i organizacji rządowych, pomagając im wzmacniać swoje zabezpieczenia. Kim są ich przeciwnicy?
Black hat hakerzy, w przeciwieństwie do white hat, działają wbrew prawu. Wykorzystują luki w systemach do kradzieży danych, szantażu, a nawet sabotażu. Motywacją black hat hakerów są zazwyczaj korzyści finansowe, ale mogą również działać z powodów ideologicznych lub politycznych. Według danych CERT Orange, w 2025 roku odnotowano wzrost ataków ransomware przeprowadzanych przez zorganizowane grupy przestępcze, które żądały okupu w zamian za odzyskanie zaszyfrowanych danych. Kim są ci przestępcy i jak działają?
Grupy te często operują z zagranicy, wykorzystując skomplikowane techniki maskowania swojej tożsamości i lokalizacji. Grey hat hakerzy stanowią kategorię pośrednią. Nie działają w sposób złośliwy, ale również nie współpracują z firmami i organizacjami w celu poprawy bezpieczeństwa. Często odkrywają luki w systemach i informują o nich właścicieli, ale mogą również oczekiwać za to wynagrodzenia. Kim są ci niezależni badacze i jakie są ich motywacje?
Cyberprzestępczość w liczbach: Skala problemu i trendy
Raport CERT Orange z 12 marca 2026 roku wskazuje na dramatyczny wzrost cyberprzestępczości w ostatnich latach. W 2025 roku odnotowano 67% wzrost liczby ataków ransomware w porównaniu z rokiem poprzednim. Straty finansowe spowodowane cyberatakami szacowane są na ponad 6 bilionów dolarów rocznie na całym świecie. Kim są ofiary tych ataków? Najczęściej padają na nie firmy z sektora finansowego, energetycznego i opieki zdrowotnej, ale coraz częściej atakowane są również małe i średnie przedsiębiorstwa oraz osoby prywatne. Kim są ci, którzy stoją za tymi atakami?
Organizacje przestępcze, które specjalizują się w cyberprzestępczości, działają w sposób wysoce zorganizowany i profesjonalny. Wykorzystują najnowsze technologie i techniki, aby omijać zabezpieczenia i atakować swoje ofiary. Często rekrutują do swoich szeregów osoby z dużym doświadczeniem w dziedzinie informatyki i cyberbezpieczeństwa. Kim są ci rekruterzy i jak działają?
Robert Grabowski podkreśla, że cyberprzestępczość to globalne zagrożenie, które wymaga współpracy międzynarodowej. Wymiana informacji i doświadczeń między krajami jest kluczowa dla skutecznej walki z cyberprzestępczością. Kim są ci, którzy powinni współpracować w tej walce?
Jak działają zorganizowane grupy przestępcze? Metody i techniki
Zorganizowane grupy przestępcze wykorzystują różnorodne metody i techniki do przeprowadzania cyberataków. Phishing, czyli podszywanie się pod zaufane instytucje w celu wyłudzenia danych logowania, jest jedną z najpopularniejszych metod. Inne techniki to malware, czyli złośliwe oprogramowanie, które może zainfekować komputery i urządzenia mobilne, oraz ataki DDoS, czyli ataki mające na celu przeciążenie serwerów i uniemożliwienie dostępu do usług online. Kim są ci, którzy tworzą i rozpowszechniają malware?
Grupy przestępcze często wykorzystują botnety, czyli sieci zainfekowanych komputerów, do przeprowadzania ataków DDoS. Botnety mogą składać się z tysięcy lub nawet milionów komputerów, które są kontrolowane przez przestępców. Kim są właściciele tych zainfekowanych komputerów i czy wiedzą o tym?
Robert Grabowski zwraca uwagę na rosnącą rolę sztucznej inteligencji w cyberprzestępczości. Przestępcy wykorzystują AI do automatyzacji ataków, tworzenia bardziej zaawansowanego malware i omijania zabezpieczeń. Kim są ci, którzy wykorzystują AI w celach przestępczych i jak możemy się przed tym bronić?
Jak namierzać i atakować ofiary? Profilowanie i inżynieria społeczna
Przestępcy wykorzystują różne techniki do namierzania i profilowania swoich ofiar. Analizują informacje dostępne w internecie, takie jak profile w mediach społecznościowych, aby dowiedzieć się więcej o swoich potencjalnych ofiarach. Wykorzystują również inżynierię społeczną, czyli manipulowanie ludźmi w celu uzyskania dostępu do poufnych informacji. Kim są ci, którzy specjalizują się w inżynierii społecznej i jak działają?
Inżynieria społeczna polega na wykorzystywaniu psychologicznych mechanizmów, takich jak zaufanie, strach i ciekawość, aby nakłonić ludzi do ujawnienia poufnych informacji lub wykonania określonych czynności. Przestępcy mogą podszywać się pod pracowników banków, urzędników lub inne zaufane osoby, aby wyłudzić dane logowania lub przekonać ofiary do zainstalowania złośliwego oprogramowania. Kim są ci, którzy padają ofiarą inżynierii społecznej i jak możemy się przed tym chronić?
Robert Grabowski podkreśla, że edukacja i świadomość zagrożeń są kluczowe dla ochrony przed cyberatakami. Użytkownicy powinni być ostrożni w kontaktach online, nie klikać w podejrzane linki i nie udostępniać poufnych informacji nieznanym osobom. Kim są ci, którzy powinni edukować społeczeństwo w zakresie cyberbezpieczeństwa?
Przyszłość cyberbezpieczeństwa: Wyzwania i możliwości
Przyszłość cyberbezpieczeństwa rysuje się w sposób niepewny. Rosnąca złożoność ataków, rozwój nowych technologii i globalny charakter cyberprzestępczości stanowią poważne wyzwania. Jednocześnie pojawiają się również nowe możliwości, takie jak rozwój sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, które mogą być wykorzystane do poprawy bezpieczeństwa. Kim są ci, którzy będą kształtować przyszłość cyberbezpieczeństwa?
Robert Grabowski podkreśla, że kluczem do sukcesu w walce z cyberprzestępczością jest proaktywne podejście. Firmy i organizacje powinny inwestować w nowoczesne technologie i szkolenia dla pracowników, aby być przygotowanym na potencjalne ataki. Kim są ci, którzy powinni inwestować w cyberbezpieczeństwo?
Kim są hakerzy? To pytanie nie ma prostej odpowiedzi. To złożona grupa osób o różnych motywacjach i umiejętnościach. Zrozumienie ich działalności i metod jest kluczowe dla skutecznej walki z cyberprzestępczością i ochrony naszych danych i infrastruktury. Kim jesteśmy my, jako użytkownicy internetu, i jaką rolę odgrywamy w zapewnieniu bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni?
