Wiceminister spraw zagranicznych Ignacy Niemczycki poinformował, że podczas szczytu Rady Europejskiej, który odbędzie się 18-19 grudnia 2025 roku w Brukseli, kluczowe znaczenie będą miały kwestie związane z Ukrainą oraz negocjacje dotyczące budżetu Unii Europejskiej na lata 2028-2034. W wywiadzie dla Business Insider Polska, wiceminister Niemczycki podkreślił wagę zapewnienia trwałego finansowania dla Ukrainy, zarówno w kontekście gospodarczym, budżetowym, jak i wsparcia dla jej działań wojennych.
Ukraina: Plan pokojowy i finansowanie w centrum dyskusji
Najważniejszym punktem agendy Rady Europejskiej będzie według wiceministra Niemczyckiego kwestia planu pokojowego dla Ukrainy. Polska zamierza aktywnie uczestniczyć w dyskusjach i wnieść konstruktywny wkład w poszukiwanie trwałego rozwiązania. Szczególny nacisk zostanie położony na zapewnienie stabilnego finansowania dla Kijowa. Wiceminister wyraził nadzieję, że podczas szczytu uda się podjąć decyzję w sprawie tzw. pożyczki reparacyjnej dla Ukrainy, finansowanej z zamrożonych rosyjskich aktywów. Rozwiązanie to ma rozwiać wątpliwości krajów, takich jak Belgia, które obawiają się potencjalnych strat finansowych.
Komisja Europejska zaproponowała mechanizm pożyczki reparacyjnej, który ma wykorzystać zamrożone rosyjskie aktywa do finansowania odbudowy Ukrainy. Propozycja ta spotkała się z różnymi reakcjami wśród państw członkowskich, a kluczowe jest znalezienie kompromisu, który uwzględni interesy wszystkich stron. Wiceminister Niemczycki podkreślił, że Polska jest zaangażowana w poszukiwanie takiego rozwiązania.
Budżet UE na lata 2028-2034: Negocjacje w toku
Oprócz kwestii ukraińskiej, Rada Europejska zajmie się również negocjacjami dotyczącymi wieloletnich ram finansowych UE na lata 2028-2034. Wiceminister Niemczycki zaznaczył, że w negocjacjach budżetowych obowiązuje zasada, że nic nie jest ustalone, dopóki wszystko nie jest ustalone. Oczekuje się dyskusji na temat struktury budżetu, jednak nie spodziewa się podjęcia ostatecznych decyzji podczas tego szczytu. Przywódcy państw członkowskich mają zobowiązać się do zakończenia negocjacji do końca 2026 roku.
Polska, według słów wiceministra, koncentruje się przede wszystkim na wysokości środków przeznaczonych na poszczególne polityki, takie jak polityka spójności i Wspólna Polityka Rolna (WPR). Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca połączenia tych dwóch polityk w jedną „kopertę krajową” budzi sprzeciw rolników i ministrów rolnictwa. Minister rolnictwa uważa, że obecna formuła, z odrębną WPR składającą się z dwóch filarów, jest bardziej korzystna.
Spór o strukturę budżetu: Polityka spójności i WPR
Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca połączenia polityki spójności i Wspólnej Polityki Rolnej w jedną kopertę krajową wywołała kontrowersje. Krytycy argumentują, że takie rozwiązanie może prowadzić do zmniejszenia środków przeznaczonych na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich. Wiceminister Niemczycki podkreślił, że struktura budżetu jest mniej ważna niż kwoty przeznaczone na poszczególne polityki. Polska dąży do zapewnienia odpowiedniego finansowania dla rolnictwa i obszarów wiejskich.
Komisja Europejska zaproponowała, aby 10% z kopert krajowych było zarezerwowane na obszary wiejskie, co nominalnie oznaczałoby zwiększenie środków na rolnictwo w kolejnej perspektywie finansowej. Na poziomie krajowym trwa dyskusja na temat tego, kto będzie zarządzał tymi środkami. Rolnicy preferują, aby kontrolę nad środkami dla rolników i na rozwój obszarów wiejskich sprawowała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, co nie spotka się z przeszkodami ze strony Komisji Europejskiej.
Wiceminister Niemczycki podkreślił, że priorytetem dla Polski jest zapewnienie stabilnego finansowania dla rolnictwa i obszarów wiejskich, a także utrzymanie kontroli nad środkami przeznaczonymi na te cele na poziomie krajowym. Negocjacje dotyczące budżetu UE na lata 2028-2034 będą trudne i wymagają kompromisów ze strony wszystkich państw członkowskich.
Sytuacja geopolityczna i ekonomiczna w Europie, w tym wojna w Ukrainie, wpływają na priorytety budżetowe UE. Konieczność wsparcia Ukrainy i odbudowy jej gospodarki wymaga przeznaczenia znacznych środków finansowych. Jednocześnie, państwa członkowskie muszą uwzględnić własne potrzeby i priorytety w negocjacjach budżetowych.
Wiceminister Niemczycki wyraził przekonanie, że Polska będzie aktywnie uczestniczyć w negocjacjach budżetowych i będzie dążyć do zapewnienia interesów polskich rolników i obszarów wiejskich. Podkreślił również wagę solidarności europejskiej i wspólnego działania w obliczu wyzwań, przed którymi stoi Unia Europejska.
Rada Europejska, która rozpocznie się 18 grudnia 2025 roku w Brukseli, będzie kluczowym momentem w kształtowaniu przyszłości Unii Europejskiej. Decyzje podjęte podczas szczytu będą miały wpływ na sytuację gospodarczą i polityczną w Europie w nadchodzących latach. Wiceminister Niemczycki wyraził nadzieję, że uda się osiągnąć kompromis w sprawie finansowania Ukrainy i budżetu UE, który będzie uwzględniał interesy wszystkich państw członkowskich.
Wiceminister podkreślił, że Polska jest gotowa do konstruktywnego dialogu i poszukiwania rozwiązań, które będą korzystne dla całej Unii Europejskiej. Ważne jest, aby budżet UE był sprawiedliwy i uwzględniał potrzeby wszystkich państw członkowskich, a także wspierał realizację wspólnych celów.
