Będą nowe mieszkania komunalne w Warszawie, a ich lokalizacja budzi silne emocje. 11 grudnia 2025 roku władze stolicy ogłosiły rozpoczęcie konkursu architektoniczno-urbanistycznego na zagospodarowanie nieruchomości przy ulicy Sobieskiego 100 na warszawskim Mokotowie, znanej powszechnie jako “Szpiegowo”. Kompleks, który przez dekady służył jako rezydencja dla sowieckich urzędników i dyplomatów, przejdzie gruntowną metamorfozę.
Historia “Szpiegowa”: Od sowieckiej enklawy do miejskiej własności
Historia kompleksu przy ulicy Sobieskiego 100 sięga lat 70. XX wieku. Wówczas to nieruchomość została bezumownie zajęta przez Związek Radziecki i służyła jako miejsce zamieszkania pracowników ambasady ZSRR. Po rozpadzie Związku Radzieckiego budynek przejęła Rosja. Przez kolejne lata trwały batalie prawne o zwrot nieruchomości, jednak bezskutecznie. Dopiero inwazja Rosji na Ukrainę w kwietniu 2022 roku stworzyła warunki do odzyskania kompleksu przez Skarb Państwa. Będą to ważne wydarzenia w historii relacji polsko-rosyjskich.
Przez trzy lata nieruchomość pozostawała w posiadaniu Skarbu Państwa. Następnie, w styczniu 2025 roku, została przekazana jako darowizna na rzecz miasta Warszawa. Stan techniczny budynku po latach zaniedbań był katastrofalny. Wnętrza wypełnione były śmieciami, starymi meblami, odpadającym tynkiem i śladami wandalizmu. Mimo to, przeprowadzone ekspertyzy potwierdziły, że budynek nadaje się do remontu i modernizacji. Będą potrzebne znaczne nakłady finansowe na renowację.
Konkurs architektoniczny: Nowe życie dla “Szpiegowa”
Celem konkursu ogłoszonego 11 grudnia 2025 roku jest wyłonienie najlepszej koncepcji architektoniczno-urbanistycznej dla kompleksu przy ulicy Sobieskiego 100. Architekci mają czas do czerwca 2026 roku na przedstawienie swoich projektów. Będą oceniane zarówno aspekty funkcjonalne, jak i estetyczne oraz zgodność z obowiązującymi przepisami.
Zgodnie z założeniami konkursu, kompleks ma zostać przekształcony w mieszkania komunalne, przeznaczone głównie dla przedstawicieli służb mundurowych, nauczycieli oraz urzędników miejskich. Władze Warszawy podkreślają, że priorytetem jest zapewnienie godnych warunków mieszkaniowych dla osób wykonujących kluczowe zawody w stolicy. Będą to mieszkania o różnym metrażu, dostosowane do potrzeb różnych grup odbiorców.
Zachowanie historycznej fasady i nowe budynki
Istotnym elementem konkursu jest zachowanie historycznego charakteru budynku. Fasada zewnętrzna kompleksu, wpisana do gminnej ewidencji zabytków, ma zostać odrestaurowana. Projektanci mają jednak swobodę w kształtowaniu wewnętrznej struktury mieszkań, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów bezpieczeństwa. Będą musiały zostać uwzględnione nowoczesne standardy budowlane i energetyczne.
Oprócz renowacji istniejącego budynku, projekt zakłada również budowę nowego obiektu od strony ulicy Sobieskiego, w miejscu obecnego pawilonu wielofunkcyjnego i byłego przedszkola. W projekcie musi zostać uwzględniony także teren zielony wokół budynków, co ma zapewnić mieszkańcom dostęp do rekreacji i wypoczynku. Będą to przestrzenie publiczne, dostępne dla wszystkich mieszkańców okolicy.
Etapy konkursu i harmonogram prac
Konkurs architektoniczny podzielony został na dwa etapy. W pierwszym etapie uczestnicy opracują założenia studialne, spośród których zostanie wybrana piątka finalistów. Finaliści będą mieli czas na przygotowanie pełnych projektów, które zostaną ocenione przez jury w czerwcu 2026 roku. Zwycięzca konkursu, oprócz nagrody pieniężnej, otrzyma propozycję wykonania pełnej dokumentacji projektowej.
Podpisanie umowy z wybraną pracownią planowane jest na październik 2026 roku, a zakończenie prac projektowych przewidziane jest na sierpień 2027 roku. Jest to harmonogram optymistyczny, nie uwzględniający ewentualnych opóźnień. Na renowację i rozbudowę kompleksu miasto zabezpieczyło ponad 132 miliony złotych. Będą to znaczne inwestycje w infrastrukturę miejską.
Przyszłość “Szpiegowa”: Symbol transformacji i nowe możliwości
Przekształcenie kompleksu przy ulicy Sobieskiego 100 w mieszkania komunalne stanowi symbol transformacji i nowego rozdziału w historii tego miejsca. Budynek, który przez lata kojarzony był z sowiecką obecnością, stanie się domem dla polskich obywateli. Będą to mieszkania dla osób, które na co dzień służą społeczeństwu.
Decyzja o renowacji, a nie wyburzeniu “Szpiegowa”, świadczy o szacunku dla historii i dziedzictwa kulturowego Warszawy. Jednocześnie, projekt zakłada modernizację i dostosowanie budynku do współczesnych potrzeb. Będą to mieszkania funkcjonalne, komfortowe i energooszczędne.
Realizacja tego projektu ma również pozytywny wpływ na wizerunek miasta i jego atrakcyjność inwestycyjną. Warszawa pokazuje, że potrafi wykorzystać swoją historię i przekształcić ją w nowe możliwości. Będą to inwestycje, które przyczynią się do rozwoju miasta i poprawy jakości życia jego mieszkańców.
Przyszłość “Szpiegowa” rysuje się w jasnych barwach. Kompleks, który przez lata był symbolem podziałów i napięć, stanie się miejscem integracji i wspólnoty. Będą to mieszkania, które zapewnią godne warunki życia i bezpieczeństwo ich mieszkańcom.
