Analitycy amerykańskiego Instytutu Studiów nad Wojną (ISW) opublikowali 6 grudnia 2025 roku raport, w którym ostrzegają, że Rosja nie zaakceptuje żadnych porozumień pokojowych ani gwarancji bezpieczeństwa, które nie zapewnią jej pełnej kontroli nad Ukrainą w perspektywie średnio- i długoterminowej. Raport ten, oparty na analizie działań i retoryki Kremla, wskazuje na brak realnych przesłanek do oczekiwania, że Moskwa zmieni swoją strategię.
Analiza stanowiska Kremla: brak przestrzeni na ustępstwa
ISW podkreśla, że rosja konsekwentnie odrzuca wszelkie propozycje, które mogłyby zapewnić Ukrainie niezależne gwarancje bezpieczeństwa. Według ekspertów, Moskwa nie zaakceptuje układu, który chroniłby integralność terytorialną Ukrainy, a jej celem pozostaje pełne podporządkowanie sobie swojego zachodniego sąsiada. Ta nieustępliwość, jak wskazują analitycy, wynika z fundamentalnych założeń polityki zagranicznej Kremla.
W raporcie przypomniano, że już wcześniej Moskwa żądała od Kijowa ustępstw terytorialnych, w tym przekazania kontroli nad linią obrony w obwodzie donieckim, która od 2014 roku stanowi kluczowy element ukraińskiej strategii obronnej. Oddanie tej strategicznej linii obrony mogłoby, zdaniem ISW, ułatwić rosji wznowienie działań ofensywnych na południowe i centralne obszary Ukrainy. Taki ruch znacznie wzmocniłby pozycję Kremla i umożliwił realizację jego długoterminowych celów.
Rozmowy w Berlinie i sygnały z Waszyngtonu: czy to przełom?
W miniony weekend, 4 grudnia 2025 roku, w Berlinie odbyły się rozmowy pokojowe z udziałem specjalnego wysłannika prezydenta USA, Steve’a Witkoffa, oraz jego zięcia, Jareda Kushnera. Prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski, podczas spotkania zasygnalizował gotowość Kijowa do rezygnacji z ambicji przystąpienia do NATO, co miało potencjalnie przyspieszyć zakończenie konfliktu. Amerykańscy urzędnicy poinformowali, że porozumienie pokojowe jest na wyciągnięcie ręki, a były prezydent Trump określił sytuację jako „najbliższą zakończenia wojny w historii”.
Pomimo tych optymistycznych sygnałów, ISW ostrzega przed pochopnym wnioskowaniem. Raport podkreśla, że rosja nie wykazuje żadnych oznak zmiany stanowiska i nadal będzie wykorzystywać swoje zasoby polityczne i militarne, aby osiągnąć pełną kontrolę nad Ukrainą. Analitycy wskazują, że wszelkie ustępstwa ze strony Ukrainy, które nie gwarantują jej suwerenności i integralności terytorialnej, będą postrzegane przez Kreml jako słabość i zachęcą go do dalszego wywierania presji.
Długoterminowe cele Kremla: dominacja i kontrola
ISW w swoim raporcie zwraca uwagę na długoterminowe cele polityki zagranicznej rosji wobec Ukrainy. Celem Kremla nie jest jedynie kontrola nad określonymi terytoriami, ale pełne podporządkowanie sobie Kijowa i uniemożliwienie mu zbliżenia się do Zachodu. Ta strategia, jak podkreślają analitycy, jest głęboko zakorzeniona w rosyjskiej doktrynie bezpieczeństwa i nie ulegnie zmianie w najbliższej przyszłości.
Raport wskazuje również, że Moskwa będzie kontynuować działania mające na celu destabilizację Ukrainy i podważenie jej suwerenności. Obejmuje to prowadzenie operacji dezinformacyjnych, wspieranie separatystów i wywieranie presji ekonomicznej. Celem tych działań jest osłabienie Ukrainy i uczynienie jej bardziej podatną na wpływy rosyjskie.
Implikacje dla bezpieczeństwa regionalnego i globalnego
Stanowisko rosji, przedstawione w raporcie ISW, ma poważne implikacje dla bezpieczeństwa regionalnego i globalnego. Brak perspektyw na trwałe porozumienie pokojowe oznacza, że konflikt na Ukrainie może trwać przez długi czas, z negatywnymi konsekwencjami dla stabilności w Europie. Ponadto, nieustępliwa postawa Kremla może zachęcić inne państwa autorytarne do agresywnych działań.
Analitycy ISW podkreślają, że społeczność międzynarodowa musi zachować jedność i stanowczo potępiać agresję rosji. Konieczne jest również kontynuowanie wsparcia dla Ukrainy, zarówno w zakresie pomocy wojskowej, jak i ekonomicznej. Tylko w ten sposób można zwiększyć szanse na osiągnięcie trwałego pokoju i zapewnienie bezpieczeństwa w regionie.
W kontekście rozmów w Berlinie, ISW sugeruje, że wszelkie negocjacje z rosją powinny być prowadzone z pozycji siły i determinacji. Ukraina nie powinna godzić się na żadne ustępstwa, które zagrażałyby jej suwerenności i integralności terytorialnej. Kluczowe jest również zapewnienie Ukrainie silnych gwarancji bezpieczeństwa ze strony Zachodu.
Raport ISW stanowi ostrzeżenie przed naiwnym optymizmem i podkreśla, że rosja nie ma zamiaru rezygnować ze swoich celów w Ukrainie. Analiza wskazuje na brak przestrzeni na kompromisy i konieczność realistycznej oceny sytuacji. Dalszy rozwój wydarzeń będzie zależał od determinacji Ukrainy i jedności społeczności międzynarodowej.
Rosja pozostaje kluczowym graczem w geopolityce i jej działania mają wpływ na sytuację na całym świecie. Zrozumienie motywacji i celów Kremla jest niezbędne do podejmowania skutecznych decyzji politycznych i zapewnienia bezpieczeństwa międzynarodowego. Dlatego analiza ISW jest szczególnie ważna w obecnej sytuacji.
