Warszawa, 6 grudnia 2025 – Decyzja Prezydenta Karola Nawrockiego o rezygnacji z zapalania świec chanukowych w Pałacu Prezydenckim, tradycji pielęgnowanej przez poprzednich szefów państwa, wywołała szeroką dyskusję w polskim społeczeństwie. Duchowny, ks. prof. Alfred Marek Wierzbicki z Katedry Etyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, wyraził swoje głębokie zaniepokojenie w liście otwartym do Prezydenta, opublikowanym 5 grudnia 2025 roku na portalu Więź.pl.
Tło decyzji i reakcja Prezydenta
Karol Nawrocki, jeszcze w trakcie kampanii wyborczej, w wywiadzie dla RMF FM, zapowiedział, że w przypadku objęcia urzędu, będzie kierował się “poważnym traktowaniem wartości chrześcijańskich” przy podejmowaniu decyzji dotyczących świąt innych wyznań. Duchowny Wierzbicki odnosi się bezpośrednio do tej wypowiedzi, nazywając ją “błędnym, a nawet bardzo szkodliwym rozumieniem wartości chrześcijańskich”. Prezydent, jak dotąd, nie odniósł się publicznie do listu otwartego ani do krytyki ze strony środowisk żydowskich i przedstawicieli Kościoła.
Rezygnacja z zapalania świec chanukowych w Pałacu Prezydenckim jest postrzegana przez wielu jako odejście od dotychczasowej polityki państwa, która zakładała dialog międzyreligijny i szacunek dla różnych kultur. Duchowny podkreśla, że ten gest ma szczególne znaczenie dla Żydów żyjących w diasporze, stanowiąc wyraz akceptacji i uznania ich kultury przez Głowę Państwa.
Treść listu otwartego: Argumentacja ks. prof. Wierzbickiego
W swoim liście, ks. prof. Wierzbicki wyraża “konsternację i smutek” w związku z decyzją Prezydenta. Duchowny argumentuje, że obchodzenie święta żydowskiego przez katolickiego Prezydenta w żaden sposób nie narusza wartości chrześcijańskich, a wręcz przeciwnie – może być wyrazem budowania wspólnoty w różnorodności. List zawiera bezpośrednie odniesienie do słów Jana Pawła II, który mówił o bliskich relacjach między chrześcijaństwem a judaizmem, nazywając Żydów “starszymi braćmi w wierze”.
Ks. prof. Wierzbicki przypomina, że Jan Paweł II uważał judaizm za religię wewnętrzną dla chrześcijan, podkreślając znaczenie żydowskich korzeni wiary chrześcijańskiej. Duchowny cytuje słowa papieża: “Kto spotyka Jezusa, spotyka judaizm”, wskazując na nierozerwalny związek między obiema religiami. W liście podkreślono, że dojrzała tożsamość chrześcijańska wymaga uznania żydowskości Jezusa i znaczenia judaizmu dla treści chrześcijaństwa.
Krytyka decyzji Prezydenta: Nie tylko głos duchownego
List ks. prof. Wierzbickiego nie jest jedynym głosem krytyki pod adresem decyzji Prezydenta Nawrockiego. Różne środowiska, w tym przedstawiciele społeczności żydowskiej, wyraziły swoje zaniepokojenie i rozczarowanie. Joanna Szczepkowska, znana aktorka, publicznie skrytykowała Prezydenta, nazywając go “człowiekiem bez honoru”. Duchowny Wierzbicki w swoim liście zwraca uwagę na to, że decyzja Prezydenta może być interpretowana jako implikowana obcość między chrześcijaństwem a judaizmem, co jest, jego zdaniem, poglądem wciąż zakorzenionym w świadomości polskich katolików.
Decyzja Prezydenta spotkała się również z krytyką ze strony niektórych mediów, które zarzucają mu instrumentalne traktowanie religii w celach politycznych. Duchowny podkreśla, że Prezydent, jako “pierwszy obywatel”, jest zobowiązany do służby dobru wspólnemu i nie może być wyrazem wyłącznie jego własnych przekonań, ale powinien uwzględniać przekonania wszystkich obywateli.
Konsekwencje i perspektywy
Reakcja na decyzję Prezydenta Nawrockiego pokazuje głębokie podziały w polskim społeczeństwie dotyczące kwestii dialogu międzyreligijnego i roli religii w życiu publicznym. Duchowny Wierzbicki wyraża “chrześcijańskie zaniepokojenie, co się dzieje w duszy Prezydenta”, sugerując, że decyzja ta może być wynikiem wewnętrznych konfliktów i nieporozumień.
Sprawa ta z pewnością będzie miała wpływ na dalszą politykę państwa w zakresie relacji z mniejszościami religijnymi i dialogu międzyreligijnego. Duchowny podkreśla, że budowanie wspólnoty w różnorodności wymaga wzajemnego szacunku i zrozumienia, a nie wykluczania i marginalizowania innych kultur i wyznań. W najbliższych dniach można spodziewać się dalszej debaty publicznej na ten temat, a także ewentualnych reakcji ze strony Prezydenta Nawrockiego.
Obecna sytuacja stanowi poważne wyzwanie dla polskiej polityki zagranicznej, szczególnie w kontekście relacji z Izraelem i innymi krajami, w których mieszkają duże społeczności żydowskie. Duchowny Wierzbicki w swoim liście apeluje o powrót do tradycji dialogu i szacunku dla różnych kultur, które były dotychczas charakterystyczne dla polskiej polityki państwa.
Kwestia interpretacji wartości chrześcijańskich i ich wpływu na politykę państwa pozostaje centralnym punktem sporu. Duchowny Wierzbicki argumentuje, że prawdziwe wartości chrześcijańskie nakazują szacunek dla innych wyznań i kultur, a nie ich marginalizowanie. Wydaje się, że decyzja Prezydenta Nawrockiego otworzyła szeroką dyskusję na temat roli religii w życiu publicznym i konieczności budowania społeczeństwa opartego na wzajemnym szacunku i tolerancji.
