Były prezydent Syrii, Baszszar al-Asad, przebywający na emigracji w Rosji od 8 grudnia 2024 roku, podejmuje działania sugerujące powrót do wcześniejszej, medycznej ścieżki kariery. Według doniesień brytyjskiego dziennika “The Guardian”, powołującego się na źródła w otoczeniu al-Asada, były syryjski dyktator uczy się języka rosyjskiego i odświeża swoją wiedzę z zakresu okulistyki. Planuje on oferować swoje usługi zamożnym Rosjanom cierpiącym na schorzenia oczu, takie jak zaćma.
Ostatnie dni w Syrii i ucieczka do Rosji
Upadek reżimu al-Asada nastąpił w grudniu 2024 roku, kiedy siły rebeliantów okrążyły Damaszek. 8 grudnia 2024 roku, w obliczu zbliżającej się klęski, były prezydent opuścił stolicę Syrii. Transport zapewnili rosyjscy żołnierze, którzy przetransportowali al-Asada wraz z jego synami, Hafezem (24 lata) i Karimem (21 lat), na lotniczą bazę Humajmim. Stamtąd, samolotem, udali się do Rosji, gdzie czekała na nich Asma al-Asad, żona byłego prezydenta. Asma przebywała w Moskwie od kilku tygodni, poddawana leczeniu z powodu białaczki.
Sytuacja ta stanowiła kulminację narastającego konfliktu w Syrii, który przez lata charakteryzował się brutalnymi działaniami reżimu wobec własnej ludności. Ucieczka al-Asada do Rosji była postrzegana jako wyraz jego upadku i utraty kontroli nad krajem. Rosja, będąca od lat sojusznikiem Syrii, zapewniła byłemu prezydentowi azyl, jednak, jak donosi “The Guardian”, pozycja al-Asada w Moskwie uległa osłabieniu.
Życie na emigracji i relacje z Putinem
Źródła zbliżone do prezydenta Władimira Putina, cytowane przez “The Guardian”, sugerują, że rosyjski przywódca stracił zainteresowanie al-Asadem. “Putin nie ma cierpliwości do przywódców, którzy tracą władzę” – stwierdził informator. Były dyktator, pozbawiony realnego wpływu politycznego, znalazł się na marginesie. W przeciwieństwie do jego żony, Asmy al-Asad, która regularnie pojawiała się w ekskluzywnych miejscach w Moskwie, sam al-Asad prowadzi bardziej dyskretne życie.
Asma al-Asad, po powrocie do zdrowia, uczestniczyła w uroczystości rozdania dyplomów córki, Zein, która ukończyła Moskiewski Państwowy Instytut Stosunków Międzynarodowych 30 czerwca. Rodzina al-Asadów nie zatrzymała się jednak długo na uroczystości i unikała pozowania do zdjęć. Były prezydent nie wziął udziału w ceremonii, co może świadczyć o jego izolacji i ograniczonej roli w życiu publicznym.
Powrót do medycyny – próba adaptacji czy nowe ambicje?
Decyzja al-Asada o odświeżeniu wiedzy medycznej i potencjalnym podjęciu praktyki okulistycznej budzi pytania o motywacje byłego prezydenta. “The Guardian” informuje, że al-Asad robi to “wyłącznie dla przyjemności”, przypominając, że jeszcze przed wojną regularnie pracował jako okulista. Jednakże, w kontekście jego obecnej sytuacji politycznej i finansowej, taka działalność może być postrzegana jako próba znalezienia nowego zajęcia i utrzymania się na emigracji.
Nie wyklucza się również, że powrót do zawodu ma na celu poprawę wizerunku al-Asada i odzyskanie sympatii opinii publicznej. Były prezydent Syrii, oskarżany o brutalne represje wobec własnego narodu, mógłby próbować przedstawić się jako lekarz, który pragnie pomagać ludziom. Planowane wywiady z “Russia Today” i amerykańskim podcasterem, choć niepotwierdzone oficjalnie, mogą być częścią tej strategii.
Ograniczenia i kontrola ze strony Rosji
Rosyjskie władze, reprezentowane przez ambasadora Elbrusa Kutraszewa, wyraźnie ograniczają możliwości publicznego występowania al-Asada. W wywiadzie dla irackich mediów Kutraszew stwierdził, że były prezydent “nie ma prawa wypowiadać się publicznie ani politycznie”. Oznacza to, że al-Asad pozostaje pod ścisłą kontrolą rosyjskich władz i jego działania są ograniczone do sfery prywatnej.
Al-Asad utrzymuje kontakt jedynie z dwoma zaufanymi osobami: Mansurem Azzamem, byłym ministrem w kancelarii prezydenckiej, i Jassarem Ibrahimem, swoim doradcą finansowym. Ograniczenie kręgu osób, z którymi al-Asad się kontaktuje, świadczy o rosnącej izolacji byłego prezydenta i próbie kontrolowania jego działalności przez rosyjskie służby.
Sytuacja Hafeza al-Asada, najstarszego syna byłego prezydenta, również nie jest łatwa. W nagraniu wideo opublikowanym w lutym na Telegramie, Hafez wyraził niezadowolenie z życia w Rosji i tęsknotę za Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Jego wypowiedź świadczy o narastającym niezadowoleniu wśród członków rodziny al-Asadów i trudnościach z adaptacją do nowego życia na emigracji.
Podsumowując, sytuacja Baszszara al-Asada w Rosji jest złożona i pełna sprzeczności. Były prezydent Syrii, pozbawiony władzy i wpływów politycznych, próbuje odnaleźć się w nowej rzeczywistości, podejmując działania sugerujące powrót do wcześniejszej, medycznej ścieżki kariery. Jednakże, jego działania są ograniczone przez rosyjskie władze, które kontrolują jego wystąpienia publiczne i ograniczają krąg osób, z którymi się kontaktuje. Przyszłość al-Asada pozostaje niepewna, a jego los zależy w dużej mierze od decyzji rosyjskiego przywódcy.
