To, co obserwujemy w grudniu 2025 roku, to wyjątkowo niepokojąca sytuacja meteorologiczna. Temperatury znacznie odbiegają od normy, a teraz, oprócz ciepła, nad Europę, w tym Polskę, nadciąga rozległy wyż atmosferyczny. Zjawisko to spowoduje brak opadów w wielu regionach przez co najmniej tydzień, a potencjalnie nawet dłużej. Sytuacja ta budzi poważne obawy o bilans wodny i może prowadzić do długotrwałej suszy.
Rozległy wyż atmosferyczny – co się dzieje?
Wyż atmosferyczny, który rozwinął się nad wschodnią, południową i środkową Europą, charakteryzuje się panującymi w jego centrum warunkami sprzyjającymi stabilnej pogodzie. Oznacza to brak opadów, słabe wiatry i przewagę słońca. Według prognoz Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW-PIB), wyż to może dominować na tym obszarze co najmniej do początku trzeciej dekady grudnia, a istnieje prawdopodobieństwo, że utrzyma się jeszcze dłużej.
Szczegółowe analizy wskazują, że wyż obejmie swoim zasięgiem nie tylko Polskę, ale także Niemcy, Czechy, Słowację, Węgry, Austrię i większość krajów Bałkanów. W tych regionach przez najbliższe 7-10 dni nie spodziewane są żadne opady. To zjawisko jest szczególnie niebezpieczne w kontekście już istniejących niedoborów wody w wielu obszarach Europy.
Polska w objęciach suszy – aktualne dane
Już po 11 dniach grudnia 2025 roku w Polsce notuje się znaczne niedobory opadów. Najbardziej dotknięta jest Małopolska, gdzie w tym miesiącu spadło zaledwie 1 mm wody, co stanowi jedynie 3% normy miesięcznej. W porównaniu do tego, w Zielonej Górze, najbardziej mokrej lokalizacji w Polsce, zanotowano niespełna 16 mm opadu, co odpowiada 39% średniej. To wyraźnie pokazuje, jak nierównomiernie rozkładały się opady w Polsce w grudniu.
Prognozy na najbliższe dni nie zapowiadają poprawy sytuacji. Brak opadów w połączeniu z wysokimi temperaturami sprzyja parowaniu wody z gleby i roślin, pogłębiając problem suszy. To zjawisko może mieć poważne konsekwencje dla rolnictwa, leśnictwa i gospodarki wodnej.
Anomalie temperaturowe i ich wpływ
Oprócz braku opadów, w grudniu 2025 roku obserwuje się również anomalnie wysokie temperatury. Chociaż nie spodziewane są już tak duże odchylenia od normy, jak w pierwszych dniach miesiąca, wciąż możliwe jest, że na południu Polski temperatura w ciągu dnia może zbliżyć się do 10°C. To oznacza, że przymrozki będą występować jedynie nocami, co dodatkowo ogranicza możliwość zamarznięcia gleby i zatrzymania wilgoci.
Wysokie temperatury w połączeniu z brakiem opadów tworzą idealne warunki dla rozwoju suszy. To zjawisko może prowadzić do obniżenia poziomu wód gruntowych, wysychania zbiorników wodnych i ograniczenia dostępu do wody pitnej.
Kontrast z zachodnią Europą
Sytuacja w Europie jest bardzo zróżnicowana. Podczas gdy wschodnia, południowa i środkowa część kontynentu zmaga się z suszą, mieszkańcy okolic Włoch, Wysp Brytyjskich i zachodniej Norwegii doświadczają obfitych opadów deszczu. To pokazuje, jak złożone i dynamiczne są procesy atmosferyczne zachodzące na naszym kontynencie.
Obfite opady w zachodniej Europie mogą przyczynić się do powodzi i osuwisk, podczas gdy w regionach dotkniętych suszą obserwuje się problemy z zaopatrzeniem w wodę i wzrost ryzyka pożarów. To podkreśla potrzebę monitorowania sytuacji meteorologicznej na całym kontynencie i podejmowania odpowiednich działań zapobiegawczych.
Prognozy na koniec grudnia i potencjalne zmiany
Według prognoz, grudzień 2025 roku ma szansę stać się jednym z najsuchszych w historii. Ostateczny bilans opadów zależeć będzie od warunków pogodowych w ostatnim tygodniu miesiąca. To właśnie wtedy wzrośnie szansa na zmiany w pogodzie, w tym ochłodzenie i pojawienie się opadów.
Prognozy wskazują, że pod koniec grudnia temperatura może spaść, a opady, choć niezbyt silne, staną się częstsze. To może przynieść pewną ulgę w regionach dotkniętych suszą, ale nie wystarczy, aby całkowicie zrekompensować niedobory wody.
Konsekwencje suszy – co nas czeka?
Długotrwała susza może mieć poważne konsekwencje dla środowiska i gospodarki. To zjawisko może prowadzić do obniżenia poziomu wód gruntowych, wysychania zbiorników wodnych, ograniczenia dostępu do wody pitnej, a także do strat w rolnictwie i leśnictwie.
Susza może również przyczynić się do wzrostu ryzyka pożarów, degradacji gleby i utraty bioróżnorodności. To zjawisko może mieć negatywny wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt, a także na funkcjonowanie ekosystemów.
W związku z powyższym, konieczne jest podejmowanie działań mających na celu ograniczenie skutków suszy, takich jak racjonalne gospodarowanie wodą, inwestycje w infrastrukturę wodną i promowanie zrównoważonego rolnictwa. To kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa wodnego i ochrony środowiska.
