IMGW, czyli Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wydał serię ostrzeżeń pierwszego stopnia przed marznącymi opadami deszczu i mżawki, które mogą doprowadzić do powstania niebezpiecznej gołoledzi. Sytuacja ta stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa na drogach i wymaga zachowania szczególnej ostrożności. IMGW monitoruje sytuację na bieżąco i aktualizuje prognozy.
Gołoledź w Polsce: Kiedy i gdzie należy spodziewać się problemów?
Pierwsze ostrzeżenia IMGW zostały wydane 5 grudnia 2025 roku o godzinie 20:00 i obowiązują dla województw lubuskiego, kujawsko-pomorskiego, południowej części województwa pomorskiego oraz południowo-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego. Alerty w tych regionach będą ważne od godziny 1:00 w nocy do godziny 10:00 w poniedziałek, 6 grudnia 2025 roku. IMGW przewiduje, że na tych obszarach wystąpią słabe opady marznącego deszczu lub mżawki, które utworzą warstwę lodu na powierzchniach.
Kolejna fala ostrzeżeń IMGW obejmie województwa łódzkie i wielkopolskie, gdzie alerty będą obowiązywać od godziny 1:00 do godziny 15:00 w poniedziałek, 6 grudnia 2025 roku. Dodatkowo, ostrzeżenia zostaną wydane dla województw dolnośląskiego, zachodniej części świętokrzyskiego oraz północnej części małopolskiego, opolskiego i śląskiego, w godzinach od 9:00 do 18:00 w poniedziałek. IMGW szacuje prawdopodobieństwo wystąpienia tych zjawisk na 70 procent.
Marznące opady: Mechanizm powstawania i zagrożenia
Marzące opady powstają, gdy deszcz lub mżawka spada na powierzchnię, której temperatura jest poniżej zera stopni Celsjusza. Woda natychmiast zamarza, tworząc cienką, przezroczystą warstwę lodu. IMGW podkreśla, że nawet niewielka ilość marznących opadów może spowodować powstanie śliskiej nawierzchni, stanowiącej poważne zagrożenie dla pieszych i kierowców. Gołoledź jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ jest trudna do zauważenia, a jej powierzchnia jest wyjątkowo śliska.
Ostrzeżenie pierwszego stopnia IMGW oznacza, że warunki atmosferyczne mogą sprzyjać wystąpieniu niebezpiecznych zjawisk, które mogą powodować straty materialne oraz zagrożenie dla zdrowia i życia. W takich sytuacjach zaleca się zachowanie ostrożności, unikanie niepotrzebnych podróży oraz dostosowanie prędkości do warunków na drodze. IMGW regularnie publikuje komunikaty i aktualizacje dotyczące sytuacji pogodowej.
Skutki gołoledzi: Statystyki i potencjalne straty
Gołoledź jest jedną z najczęstszych przyczyn wypadków drogowych w okresie zimowym. Według danych Komendy Głównej Policji, w sezonie zimowym 2023/2024 odnotowano ponad 5000 wypadków spowodowanych śliską nawierzchnią, w których zginęło 67 osób, a 785 zostało rannych. IMGW przypomina, że gołoledź może również powodować uszkodzenia infrastruktury, takie jak zerwane linie energetyczne, połamane gałęzie drzew oraz uszkodzenia chodników i dróg. Koszty napraw i usuwania skutków gołoledzi szacowane są na dziesiątki milionów złotych rocznie.
Ponadto, gołoledź może zakłócać funkcjonowanie transportu publicznego, powodować opóźnienia w ruchu lotniczym oraz utrudniać dostęp do usług publicznych. IMGW współpracuje z lokalnymi władzami i służbami ratunkowymi w celu minimalizacji skutków gołoledzi i zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom. Regularne monitorowanie sytuacji pogodowej i szybkie reagowanie na zmieniające się warunki atmosferyczne są kluczowe w zapobieganiu negatywnym konsekwencjom gołoledzi.
Rekomendacje IMGW: Jak bezpiecznie poruszać się podczas gołoledzi?
IMGW zaleca kierowcom zachowanie szczególnej ostrożności podczas jazdy w warunkach gołoledzi. Należy zmniejszyć prędkość, unikać gwałtownych manewrów, takich jak hamowanie czy skręcanie, oraz zachować większy odstęp od pojazdu jadącego przed nami. W przypadku poślizgu należy delikatnie skręcić kierownicą w stronę poślizgu i unikać gwałtownego hamowania. IMGW przypomina również o konieczności sprawdzenia stanu opon przed podróżą i upewnienia się, że są one odpowiednie do warunków zimowych.
Pieszym zaleca się ostrożne chodzenie, unikanie pośpiechu oraz wybieranie dróg posypanych piaskiem lub solą. Należy unikać chodzenia po oblodzonych powierzchniach, takich jak schody, chodniki i mosty. IMGW podkreśla, że w przypadku upadku należy chronić głowę i starać się upaść na miękką powierzchnię. W przypadku poważnych obrażeń należy wezwać pomoc medyczną. IMGW regularnie informuje o zagrożeniach pogodowych i zaleca zachowanie ostrożności.
Długoterminowe prognozy i wpływ zmian klimatycznych
IMGW prowadzi badania nad wpływem zmian klimatycznych na występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak gołoledź. Naukowcy przewidują, że w przyszłości, w wyniku ocieplenia klimatu, będziemy obserwować częstsze i bardziej intensywne opady marznącego deszczu, co zwiększy ryzyko wystąpienia gołoledzi. IMGW współpracuje z międzynarodowymi instytucjami naukowymi w celu opracowania skutecznych strategii adaptacyjnych do zmieniającego się klimatu.
Długoterminowe prognozy IMGW wskazują na wzrost średniej temperatury w Polsce, co może prowadzić do częstszych występowania zjawisk pogodowych związanych z przejściem temperatury przez zero stopni Celsjusza. IMGW podkreśla, że konieczne jest inwestowanie w infrastrukturę odporną na zmiany klimatu oraz edukacja społeczeństwa w zakresie bezpiecznego zachowania się podczas ekstremalnych zjawisk pogodowych. IMGW monitoruje sytuację i dostarcza rzetelne informacje.
