Ministerstwo Finansów (MF) ogłosiło 16 grudnia 2025 roku propozycję zmian w przepisach dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju (ESG). Zgodnie z przedstawionymi założeniami, przedsiębiorstwa, które obecnie podlegają obowiązkowi raportowania ESG za lata 2025 i 2026, zostaną z niego zwolnione. Ta decyzja ma na celu uproszczenie procedur i dostosowanie polskiego prawa do nowelizacji dyrektywy CSRD.
Zmiany w Zakresie Obowiązku Raportowania ESG
Proponowane zmiany wynikają z implementacji tzw. pakietu uproszczeń Omnibus I. Kluczowym elementem nowelizacji jest zawężenie zakresu jednostek zobowiązanych do sporządzania sprawozdawczości ESG. Obecnie, obowiązek ten dotyczy szerszego grona przedsiębiorstw. Zmiany wprowadzone przez MF określają, że raportowanie ESG będzie wymagane jedynie od podmiotów, w których zatrudnienie przekracza 1000 osób, a przychody netto ze sprzedaży przekraczają 450 milionów euro. To istotne ograniczenie zakresu obowiązków.
Nowe regulacje dają państwom członkowskim Unii Europejskiej możliwość zwolnienia z raportowania ESG za lata obrotowe 2025 i 2026 tych jednostek, które nie spełniają nowych kryteriów. Ministerstwo Finansów planuje skorzystać z tej możliwości, aby odciążyć przedsiębiorstwa i umożliwić im skoncentrowanie się na podstawowej działalności. Ta decyzja ma szczególne znaczenie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które często borykają się z trudnościami w spełnianiu wymogów raportowania ESG.
Dlaczego MF Podjęło Taką Decyzję?
Uzasadnienie Ministerstwa Finansów wskazuje na potrzebę szybkiego wdrożenia opcji zwolnienia z raportowania. Celem jest umożliwienie przedsiębiorstwom skorzystania z tej ulgi przed terminem sporządzenia sprawozdania z działalności za 2025 rok, który przypada na koniec marca 2026 roku. Ministerstwo podkreśla, że zmiany mają na celu zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla przedsiębiorstw i ułatwienie im dostosowania się do nowych regulacji. Dodatkowo, zwolnienie z raportowania w pierwszych latach wdrożenia CSRD pozwoli przedsiębiorstwom na przygotowanie się do przyszłych obowiązków.
Decyzja ta jest również odpowiedzią na sygnały płynące z rynku. Wiele firm zgłaszało trudności z wdrożeniem wymogów raportowania ESG, szczególnie w kontekście kosztów i zasobów potrzebnych do zebrania i zweryfikowania danych. MF, reagując na te sygnały, dąży do znalezienia kompromisu między potrzebą transparentności a możliwościami przedsiębiorstw. Wprowadzone zmiany mają na celu zapewnienie, że raportowanie ESG będzie efektywne i użyteczne, a nie tylko obciążające.
Konsekwencje Zmian dla Przedsiębiorstw
Zwolnienie z raportowania ESG za lata 2025 i 2026 będzie miało bezpośredni wpływ na przedsiębiorstwa, które nie spełniają nowych kryteriów zatrudnienia i przychodów. Przedsiębiorstwa te unikną kosztów związanych z przygotowaniem i weryfikacją sprawozdań ESG. Oszacowano, że koszty te mogą sięgać od kilkudziesięciu tysięcy do nawet kilku milionów złotych rocznie, w zależności od wielkości i złożoności firmy. Zwolnienie z raportowania pozwoli im na zainwestowanie tych środków w rozwój działalności.
Jednakże, warto pamiętać, że zwolnienie z raportowania nie oznacza rezygnacji z zasad zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa powinny nadal dążyć do poprawy swoich wyników w zakresie ESG, nawet jeśli nie są zobowiązane do publicznego raportowania. Inwestorzy, klienci i pracownicy coraz częściej oczekują od firm odpowiedzialnego podejścia do kwestii środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego. Dlatego też, dbanie o ESG może przynieść korzyści w postaci poprawy wizerunku, zwiększenia lojalności klientów i przyciągnięcia talentów.
Szczegóły Prawne i Procedury Wdrożeniowe
Projekt ustawy zmieniającej ustawę o rachunkowości, ustawę o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektóre inne ustawy, został opublikowany 16 grudnia 2025 roku. Obecnie trwa proces konsultacji społecznych, w którym mogą uczestniczyć przedsiębiorstwa, organizacje branżowe i eksperci. Ostateczna wersja ustawy powinna zostać przyjęta przez Sejm i Senat do końca lutego 2026 roku, aby umożliwić przedsiębiorstwom skorzystanie ze zwolnienia przed terminem sporządzenia sprawozdania z działalności za 2025 rok.
Ministerstwo Finansów zapowiada, że w najbliższych tygodniach zostaną opublikowane szczegółowe wytyczne dotyczące wdrożenia nowych przepisów. Wytyczne te będą zawierały informacje na temat kryteriów kwalifikacji do zwolnienia z raportowania, procedur zgłaszania zwolnienia oraz zakresu informacji, które przedsiębiorstwa powinny gromadzić i przechowywać. MF podkreśla, że będzie współpracować z przedsiębiorstwami i organizacjami branżowymi, aby zapewnić płynne i efektywne wdrożenie nowych regulacji. Dostęp do informacji i wsparcie ze strony ministerstwa będzie kluczowe dla sukcesu tego procesu.
Wpływ na Rynek Finansowy i Inwestycje
Zmiany w przepisach dotyczących raportowania ESG mogą mieć wpływ na rynek finansowy i inwestycje. Zwolnienie z raportowania dla części przedsiębiorstw może zmniejszyć presję na inwestycje w projekty związane z ESG. Jednakże, inwestorzy coraz częściej uwzględniają czynniki ESG w swoich decyzjach inwestycyjnych, dlatego też firmy, które będą dbać o zrównoważony rozwój, nadal będą atrakcyjne dla inwestorów. Długoterminowo, inwestycje w ESG mogą przynieść wyższe zwroty niż inwestycje w tradycyjne projekty.
MF podkreśla, że celem zmian nie jest rezygnacja z zasad zrównoważonego rozwoju, ale raczej dostosowanie regulacji do realiów rynkowych i możliwości przedsiębiorstw. Ministerstwo wierzy, że zmiany te przyczynią się do zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i przyciągnięcia inwestycji zagranicznych. Ważne jest, aby przedsiębiorstwa postrzegały ESG nie jako obowiązek, ale jako szansę na rozwój i budowanie wartości dodanej.
Podsumowując, decyzja MF o umożliwieniu zwolnień z raportowania ESG za lata 2025 i 2026 jest odpowiedzią na potrzeby rynku i ma na celu ułatwienie przedsiębiorstwom dostosowania się do nowych regulacji. Zmiany te mogą przynieść korzyści zarówno dla firm, jak i dla inwestorów, pod warunkiem, że przedsiębiorstwa będą nadal dbać o zrównoważony rozwój. Kluczowe jest monitorowanie dalszych zmian w przepisach i dostosowywanie strategii biznesowych do nowych realiów.
