Maroko, tradycyjnie największy na świecie producent konopi indyjskich, podjęło strategiczną decyzję o legalizacji upraw. Ten ruch, zapoczątkowany ustawą z 2021 roku i rozwinięty przez królewskie ułaskawienie ponad 4800 farmerów 6 grudnia 2024 roku, ma na celu transformację gospodarki regionu Rif i włączenie lokalnych rolników do legalnego systemu.
Historia i Kontekst Legalizacji w Maroku
Przez dekady uprawa konopi w Maroku odbywała się w szarej strefie, narażając rolników na ryzyko aresztowania i pozbawiając państwo możliwości kontrolowania i opodatkowania tego znaczącego sektora gospodarczego. Szacunki ONZ i dane rządowe wskazują, że gospodarka związana z konopiami zapewnia utrzymanie setkom tysięcy ludzi w górach Rif. Decyzja o legalizacji jest próbą rozwiązania tego problemu i wykorzystania potencjału gospodarczego regionu. Wcześniej, władze marokańskie oscylowały pomiędzy tolerancją a represjami, co generowało niepewność i ograniczało rozwój.
Ustawa z 2021 roku, legalizująca pewne formy uprawy konopi, stanowiła pierwszy krok w kierunku regulacji rynku. Kluczowym momentem było jednak ułaskawienie ponad 4800 farmerów przez króla Mohammeda VI 6 grudnia 2024 roku. Ten gest umożliwił im legalne włączenie się w nowy system, eliminując ryzyko kar kryminalnych i otwierając dostęp do wsparcia państwa.
Nowy Ekosystem Konopny w Maroku: Regulacje i Licencje
Obecnie każdy etap produkcji konopi w Maroku – od pozyskiwania nasion, przez uprawę, aż po pakowanie, transport i sprzedaż – podlega ścisłym regulacjom. Wprowadzono system licencjonowania i wspierano tworzenie spółdzielni rolniczych. Ten nowy ekosystem ma nie tylko zapewnić legalne źródło dochodu dla rolników, ale również stworzyć miejsca pracy w powiązanych sektorach gospodarki. Według danych agencji ds. regulacji rynku konopi, licencje zostały wydane dla podmiotów zajmujących się całym łańcuchem dostaw.
Mohammed El Guerrouj, dyrektor marokańskiej agencji ds. regulacji rynku konopi, podkreśla złożoność sytuacji: “Mamy dwie sprzeczne misje: z jednej strony chcemy, by projekt się powiódł, z drugiej musimy działać w tym samym środowisku”. To stwierdzenie oddaje wyzwania związane z funkcjonowaniem legalnego rynku w obecności silnie zakorzenionego nielegalnego sektora.
Wyzwania i Perspektywy: Współistnienie Legalnego i Nielegalnego Rynku w Maroku
Pomimo postępów w legalizacji, nielegalny rynek konopi w Maroku wciąż dominuje. Rządowe dane z 2025 roku wskazują, że legalnie uprawiane konopie zajmują 5800 hektarów, podczas gdy nielegalne uprawy obejmują ponad 27 000 hektarów. Ta dysproporcja stanowi poważne wyzwanie dla legalnego rynku i ogranicza jego potencjał wzrostu. Znaczna część populacji nadal polega na nielegalnych sieciach jako źródle dochodu, co utrudnia pełne wdrożenie nowego systemu.
Abdelsalam Amraji, jeden z marokańskich farmerów konopi, wyraża zaskoczenie i nadzieję: “Konopie są teraz legalne, jak mięta. Nigdy nie sądziłem, że kiedyś będę miał pozwolenie na ich uprawę. Jestem w szoku”. Jego słowa odzwierciedlają pozytywne emocje i oczekiwania związane z legalizacją, ale również podkreślają potrzebę dalszego wsparcia dla rolników.
Rola Policji i Wsparcia dla Rolników w Nowym Systemie Maroka
El Guerrouj podkreśla, że rola policji uległa zmianie: “Naszym zadaniem jako policji jest egzekwowanie przepisów. Ale naszym zadaniem jest także wspierać rolników i podmioty gospodarcze, by odnieśli sukces w swoich projektach”. To pokazuje, że władze marokańskie zdają sobie sprawę z konieczności połączenia egzekwowania prawa z aktywnym wsparciem dla legalnego sektora konopnego. Wsparcie to obejmuje dostęp do finansowania, szkolenia i technologii.
Maroko stoi przed zadaniem stworzenia efektywnego systemu regulacji, który zapewni konkurencyjność legalnego rynku i ograniczy działalność nielegalnych podmiotów. Kluczowe będzie również zapewnienie sprawiedliwego podziału korzyści z legalizacji pomiędzy rolników, przedsiębiorców i państwo.
Wpływ Legalizacji na Gospodarkę Maroka i Regionu Rif
Legalizacja konopi w Maroku ma potencjał do znaczącego wpływu na gospodarkę kraju, szczególnie w regionie Rif. Oczekuje się, że legalny rynek konopny stworzy nowe miejsca pracy, zwiększy dochody podatkowe i przyczyni się do rozwoju lokalnej infrastruktury. Ponadto, legalizacja może pomóc w ograniczeniu przestępczości związanej z nielegalnym handlem konopiami.
Jednak realizacja tego potencjału wymaga pokonania szeregu wyzwań, w tym walki z nielegalnym rynkiem, zapewnienia stabilności cen i wsparcia dla rolników. Kluczowe będzie również stworzenie odpowiednich regulacji dotyczących eksportu produktów konopnych, aby Maroko mogło konkurować na międzynarodowym rynku.
Maroko, podejmując decyzję o legalizacji konopi, weszło na ścieżkę transformacji gospodarczej i społecznej. Sukces tego przedsięwzięcia zależy od skutecznej implementacji regulacji, wsparcia dla rolników i walki z nielegalnym rynkiem. Maroko ma szansę stać się liderem w legalnym sektorze konopnym w regionie Afryki Północnej.
