Ministerstwo Finansów ogłosiło 6 grudnia 2025 roku projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości oraz innych aktów prawnych, mający na celu uproszczenie obowiązków raportowania ESG dla części firm. Zmiany te wynikają z implementacji przepisów pakietu uproszczeń Omnibus I oraz dostosowania do dyrektywy CSRD. Projekt ten ma istotny wpływ na przedsiębiorstwa działające w Polsce i wymaga szczegółowej analizy.
Zakres Zmian i Kryteria Wyłączenia dla Firm
Kluczowa modyfikacja dotyczy zakresu obowiązków raportowania ESG, które zostaną zawężone. Zgodnie z nowymi regulacjami, obowiązek raportowania będzie dotyczył wyłącznie przedsiębiorstw, które spełniają łącznie dwa kryteria: zatrudniają ponad 1000 osób oraz generują przychody netto ze sprzedaży przekraczające 450 milionów euro. To oznacza, że znaczna liczba firm zostanie zwolniona z tych obowiązków za lata obrotowe 2025 i 2026.
Państwa członkowskie Unii Europejskiej otrzymały również możliwość zwolnienia jednostek, które nie spełniają powyższych kryteriów, z raportowania za wspomniane lata. Ministerstwo Finansów podkreśla, że celem tej regulacji jest odciążenie przedsiębiorstw, które nie są zobowiązane do raportowania, oraz uproszczenie procedur administracyjnych. Zwolnienie to ma na celu zmniejszenie obciążenia administracyjnego dla mniejszych i średnich firm.
Dlaczego Wprowadzono Zmiany? Kontekst Regulacyjny
Decyzja o modyfikacji przepisów dotyczących raportowania ESG wynika z szerszego kontekstu zmian legislacyjnych na poziomie Unii Europejskiej. Wprowadzone zmiany mają na celu dostosowanie wymogów raportowania do rzeczywistej skali działalności przedsiębiorstw. Uznano, że nałożenie zbyt dużych obciążeń na mniejsze podmioty mogłoby negatywnie wpłynąć na ich konkurencyjność. Dodatkowo, celem jest redukcja kosztów administracyjnych związanych z raportowaniem.
Projekt ten jest odpowiedzią na sygnały płynące z rynku, wskazujące na trudności związane z implementacją dyrektywy CSRD w obecnym kształcie. Wiele firm zgłaszało obawy dotyczące kosztów i złożoności procedur raportowania. Ministerstwo Finansów, reagując na te sygnały, zaproponowało uproszczenia, które mają ułatwić przedsiębiorstwom spełnienie obowiązków prawnych.
Harmonogram i Implementacja Zmian
Ministerstwo Finansów planuje, aby nowe przepisy weszły w życie w sposób umożliwiający przedsiębiorstwom skorzystanie z nich jeszcze przed końcem marca 2026 roku. Jest to istotne, ponieważ właśnie w tym terminie upływa czas na sporządzenie sprawozdań z działalności za rok 2025. Umożliwi to firmom, które zostaną zwolnione z raportowania, uniknięcie dodatkowych kosztów i nakładów pracy.
W uzasadnieniu projektu podkreślono, że maksymalne uproszczenie procedur oraz odciążenie firm, które znajdą się poza nowym zakresem obowiązków raportowych, jest priorytetem. Ministerstwo Finansów zapewnia, że będzie monitorować proces implementacji zmian i w razie potrzeby wprowadzać dalsze korekty.
Wpływ na Rynek i Perspektywy dla Firm
Zmiany w przepisach dotyczących raportowania ESG mogą mieć istotny wpływ na rynek. Zwolnienie części firm z obowiązku raportowania może prowadzić do zmniejszenia nakładów inwestycyjnych w obszarze zrównoważonego rozwoju w krótkim okresie. Jednak w dłuższej perspektywie, uproszczenie procedur może zachęcić więcej przedsiębiorstw do angażowania się w działania ESG.
Dla dużych przedsiębiorstw, które nadal będą zobowiązane do raportowania, konieczne będzie dostosowanie się do nowych wymogów. Wymaga to inwestycji w systemy raportowania oraz przeszkolenia pracowników. Jednakże, uproszczenia w procedurach mogą również przynieść korzyści dla tych firm, zmniejszając koszty i czas potrzebny na sporządzenie raportów.
Analiza Finansowa i Implikacje dla Inwestorów
Zmiany w przepisach dotyczących raportowania ESG mogą mieć wpływ na decyzje inwestycyjne. Inwestorzy coraz częściej uwzględniają czynniki ESG przy ocenie ryzyka i potencjału wzrostu firm. Zwolnienie części firm z obowiązku raportowania może utrudnić inwestorom dostęp do informacji na temat ich działalności w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Z drugiej strony, uproszczenie procedur raportowania może zwiększyć transparentność i wiarygodność danych ESG prezentowanych przez duże przedsiębiorstwa. To z kolei może przyczynić się do wzrostu zainteresowania inwestorów tymi firmami. Należy jednak pamiętać, że raportowanie ESG nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na decyzje inwestycyjne.
Przyszłość Raportowania ESG dla Firm
Projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości jest częścią szerszego trendu w Unii Europejskiej, który zmierza do uproszczenia i dostosowania wymogów raportowania ESG do rzeczywistości rynkowej. Oczekuje się, że w przyszłości przepisy dotyczące raportowania ESG będą jeszcze bardziej elastyczne i skoncentrowane na istotnych informacjach.
Firmy powinny uważnie śledzić zmiany w przepisach dotyczących raportowania ESG i dostosowywać swoje strategie do nowych wymogów. Inwestycje w obszarze zrównoważonego rozwoju mogą przynieść korzyści w dłuższej perspektywie, zarówno pod względem finansowym, jak i reputacyjnym. Uproszczenia w raportowaniu ESG dla firm stanowią szansę na rozwój i budowanie zaufania wśród interesariuszy.
Firmy, które nie są zobowiązane do raportowania ESG, powinny rozważyć dobrowolne wdrażanie praktyk zrównoważonego rozwoju. Może to przyczynić się do poprawy wizerunku firmy oraz zwiększenia jej konkurencyjności. Firmy powinny również pamiętać, że raportowanie ESG nie jest celem samym w sobie, ale narzędziem do poprawy efektywności i zrównoważonego rozwoju.
Firmy powinny również pamiętać o dynamicznym rozwoju regulacji w zakresie ESG. Regularne monitorowanie zmian prawnych i dostosowywanie strategii do nowych wymogów jest kluczowe dla sukcesu. Firmy, które będą proaktywnie reagować na zmiany, będą miały przewagę konkurencyjną na rynku.
