Czy Brexit nadal negatywnie wpływa na gospodarkę Wielkiej Brytanii? To pytanie od dłuższego czasu nurtuje analityków finansowych i obserwatorów rynku. Początkowe obawy dotyczące negatywnych skutków opuszczenia Unii Europejskiej wydają się obecnie ustępować, a najnowsze dane gospodarcze sugerują, że Wielka Brytania wciąż utrzymuje silną pozycję w europejskim kontekście. Niniejszy artykuł przedstawia szczegółową analizę sytuacji gospodarczej Zjednoczonego Królestwa, porównując ją z wynikami największych gospodarek Unii Europejskiej.
Wzrost PKB Wielkiej Brytanii w trzecim kwartale 2025 roku
Według danych Brytyjskiego Urzędu Statystycznego (ONS), realny produkt krajowy brutto (PKB) Wielkiej Brytanii wzrósł o 1,3% w trzecim kwartale 2025 roku (w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego). Jest to spowolnienie w porównaniu do wzrostu o 1,4% w poprzednim kwartale, jednak wynik ten pozostaje na poziomie drugiego kwartału bieżącego roku. Czy ten wzrost jest wystarczający, aby zrekompensować potencjalne straty związane z Brexitem? Analiza porównawcza z innymi krajami UE wskazuje, że Wielka Brytania radzi sobie relatywnie dobrze.
W tym samym okresie, wzrost PKB w Niemczech wyniósł 0,3% rok do roku, we Francji 0,9%, a we Włoszech 0,6%. Te dane sugerują, że Wielka Brytania, pomimo wyzwań związanych z Brexitem, utrzymuje konkurencyjność w stosunku do największych gospodarek Unii Europejskiej. Należy jednak zauważyć, że Polska odnotowała znacznie wyższy wzrost, wynoszący 3,8% w tym samym okresie. Czy to oznacza, że Wielka Brytania traci dynamikę wzrostu na rzecz krajów Europy Środkowo-Wschodniej? To pytanie wymaga dalszej analizy.
Skumulowany wzrost PKB po Brexicie
Od momentu realnego opuszczenia Unii Europejskiej w 2020 roku, PKB Wielkiej Brytanii wzrósł łącznie o 2%. Dla porównania, w Niemczech w tym samym okresie odnotowano spadek o 0,1%, we Francji wzrost o 5%, a we Włoszech o 6,3%. Polska osiągnęła imponujący wzrost o 18,3%, wyprzedzając tym samym Wielką Brytanię i większość krajów europejskich. Czy te dane świadczą o tym, że Brexit miał negatywny wpływ na długoterminowy wzrost gospodarczy Wielkiej Brytanii? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ na wzrost gospodarczy wpływa wiele czynników, a Brexit jest tylko jednym z nich.
Irlandia, Turcja, Malta i Cypr również odnotowały znacznie wyższe wzrosty PKB niż Wielka Brytania w tym samym okresie, co podkreśla różnice w dynamice wzrostu gospodarczego w Europie. Wzrost gospodarczy w Wielkiej Brytanii w dużej mierze napędzany był przez sektor usług, w szczególności działalność pomocniczą w usługach finansowych i ubezpieczeniowych, która wzrosła o 2,3% rok do roku. Produkcja przemysłowa natomiast zanotowała spadek o 0,2% w tym samym okresie.
Wzrost kwartalny i jego komponenty
Realny PKB Wielkiej Brytanii wzrósł o 0,1% w trzecim kwartale 2025 roku w porównaniu z poprzednim kwartałem. Wzrost ten był napędzany przez sektor usług (wzrost o 0,2% kwartał do kwartału) oraz budownictwo (wzrost o 0,2% kwartał do kwartału). Sektor produkcyjny zanotował spadek o 0,3% w tym samym okresie. Czy te wahania w poszczególnych sektorach wskazują na nierównomierny charakter wzrostu gospodarczego Wielkiej Brytanii? Z pewnością tak. Konieczne jest monitorowanie tych trendów w kolejnych kwartałach.
Realny PKB na mieszkańca nie wzrósł w ostatnim kwartale, ale wzrósł o 0,9% w porównaniu z tym samym kwartałem rok wcześniej. Realny dochód rozporządzalny gospodarstw domowych na osobę spadł o 0,8% w ostatnim kwartale, po okresie stabilizacji w poprzednim kwartale. Wskaźnik oszczędności gospodarstw domowych zmniejszył się o 0,7 punktu procentowego do 9,5%, co było spowodowane spadkiem oszczędności niezwiązanych z emeryturami. Czy spadek dochodów rozporządzalnych i oszczędności gospodarstw domowych może negatywnie wpłynąć na przyszły wzrost gospodarczy? Jest to realne zagrożenie, które wymaga uwagi ze strony decydentów.
Nominalny PKB i inflacja
Nominalny PKB wzrósł o 1,0% w trzecim kwartale 2025 roku (w dół z pierwotnego szacunku 1,2%). Jest on obecnie o 4,8% wyższy niż w analogicznym kwartale rok temu. Poziom nominalnego PKB w trzecim kwartale 2025 roku w porównaniu z czwartym kwartałem 2023 roku jest szacowany na 10,7% wyższy. Implikowany deflator PKB wzrósł o 3,5% w trzecim kwartale 2025 roku, głównie z powodu wydatków gospodarstw domowych, wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz eksportu. Czy wzrost deflatora PKB wskazuje na rosnącą inflację? Tak, ale należy pamiętać, że inflacja jest globalnym problemem, a nie tylko problemem Wielkiej Brytanii.
Podsumowując, gospodarka Wielkiej Brytanii wykazuje oznaki stabilizacji i wzrostu po Brexicie. Wyniki gospodarcze w trzecim kwartale 2025 roku są relatywnie dobre w porównaniu z największymi gospodarkami Unii Europejskiej, choć Polska i inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej osiągają znacznie wyższe tempo wzrostu. Czy Brexit wciąż stanowi przeszkodę dla wzrostu gospodarczego Wielkiej Brytanii? Odpowiedź jest złożona i wymaga dalszej obserwacji. Kluczowe będzie monitorowanie wskaźników makroekonomicznych, takich jak PKB, inflacja, dochody rozporządzalne gospodarstw domowych i inwestycje.
Należy również pamiętać, że na sytuację gospodarczą Wielkiej Brytanii wpływają również czynniki zewnętrzne, takie jak globalna koniunktura gospodarcza, ceny surowców i polityka monetarna. Dalsza analiza tych czynników jest niezbędna do pełnego zrozumienia sytuacji gospodarczej Zjednoczonego Królestwa.
