Rynek pracy w Polsce przechodzi fundamentalne zmiany. Dane z 6 grudnia 2025 roku oraz prognozy na 2026 rok wskazują na odejście od tradycyjnych modeli zatrudnienia i pojawienie się nowych trendów, które będą kształtować przyszłość zawodową. Zmiany te dotyczą zarówno struktury płac, dostępności ofert dla juniorów, jak i sposobu organizacji pracy w przedsiębiorstwach. Niniejszy artykuł przedstawia szczegółową analizę tych zjawisk, opartą na danych i obserwacjach ekspertów.
Rozwarstwienie płac na polskim rynku
Jednym z najbardziej zauważalnych trendów jest rosnące rozwarstwienie płac. Anna Gniadek, ekspertka ds. rynku pracy, zauważa, że zamiast płynnej skali wynagrodzeń, obserwujemy coraz wyraźniejsze dwa bieguny. Z jednej strony mamy osoby zarabiające minimalną krajową lub niewiele powyżej niej, a z drugiej – wysoko opłacanych specjalistów. Rynek pracy w 2026 roku charakteryzuje się zanikiem segmentu płac w przedziale 6-10 tysięcy złotych brutto. Według danych GUS z 2025 roku, średnie wynagrodzenie w sektorze prywatnym wynosiło 7 800 zł brutto, jednak mediana wynagrodzeń była znacznie niższa, co potwierdza tę tendencję.
Rozwarstwienie to generuje napięcia wewnątrz organizacji. Pracownicy zatrudnieni w produkcji lub usługach otrzymują podwyżki ze względu na wzrost płacy minimalnej, podczas gdy specjaliści ze średniej półki pozostają na tym samym poziomie wynagrodzeń. To z kolei prowadzi do frustracji, wypalenia zawodowego i odpływu wykwalifikowanej kadry. Rynek pracy staje się coraz bardziej konkurencyjny, a firmy muszą znaleźć sposób na zrównoważenie oczekiwań różnych grup pracowników.
Zanik ofert dla juniorów i rola sztucznej inteligencji na rynku
Kolejnym niepokojącym zjawiskiem jest niemal całkowity zanik ofert pracy dla juniorów. Automatyzacja i narzędzia sztucznej inteligencji (AI) przejmują zadania, które tradycyjnie wykonywali młodzi pracownicy na początku swojej kariery. Anna Gniadek ostrzega, że jest to “bomba z opóźnionym zapłonem”, która za kilka lat może doprowadzić do braku dobrze wyszkolonych specjalistów średniego szczebla. Według raportu firmy Deloitte z 2025 roku, 47% firm w Polsce planuje zwiększyć inwestycje w automatyzację w ciągu najbliższych trzech lat.
Jednak firmy coraz rzadziej decydują się na masowe zwolnienia związane z wdrażaniem AI. Zamiast tego pojawia się zjawisko “AI offboarding”, polegające na przebudowie ról i stanowisk pracy. Algorytmy przejmują część zadań, a pracownicy skupiają się na tych, które wymagają kreatywności, krytycznego myślenia i umiejętności interpersonalnych. Rynek pracy zaczyna wymagać nowych kompetencji, takich jak audyt AI, nadzór nad algorytmami i zarządzanie innowacjami.
Elastyczne formy zatrudnienia i outsourcing na rynku
Obserwujemy również odejście od budowania stałych zespołów wewnętrznych. Coraz więcej firm korzysta z gotowych zespołów projektowych, wynajmowanych na krótki okres (1-3 miesiące). Agencje dostarczają kompletny zespół, w skład którego wchodzą deweloperzy, testerzy, analitycy i project managerowie. Ten trend jest szczególnie widoczny w branży IT, gdzie zapotrzebowanie na specjalistów jest bardzo duże. Według danych Stowarzyszenia Przedsiębiorców IT, w 2025 roku branża IT w Polsce odnotowała wzrost przychodów o 15%, a liczba zatrudnionych wzrosła o 10%.
Zjawisko podnajmowania, o którym mówi Anna Gniadek, staje się coraz bardziej powszechne. Niektórzy pracownicy formalnie zatrudnieni w firmie, zlecają część swojej pracy programistom z innych krajów, takich jak Indie, Filipiny czy Indonezja. Pozwala to senior developerom na obsługę kilku projektów jednocześnie i utrzymanie wcześniejszego poziomu zarobków, mimo spadku stawek rynkowych. Rynek pracy staje się bardziej globalny i elastyczny, co stwarza nowe możliwości, ale również wiąże się z wyzwaniami związanymi z zarządzaniem zespołami rozproszonymi.
Badanie rynku i strategie firm
Firmy coraz częściej prowadzą dokładne badania rynku, aby sprawdzić, jakie zadania dają inni, jak wyglądają procesy i ile można zaoszczędzić na stawkach. To pozwala im na optymalizację kosztów i zwiększenie efektywności. Jednocześnie, firmy muszą uwzględnić ryzyko związane z outsourcingiem, takie jak utrata kontroli nad jakością i bezpieczeństwem danych. Rynek pracy wymaga od firm strategicznego podejścia do zarządzania zasobami ludzkimi i inwestycji w rozwój kompetencji pracowników.
Zmiany na rynku pracy w 2026 roku będą wymagały od pracowników ciągłego doskonalenia swoich umiejętności i adaptacji do nowych warunków. Kluczowe będą kompetencje miękkie, takie jak komunikacja, praca zespołowa i rozwiązywanie problemów, oraz umiejętność korzystania z narzędzi AI. Rynek pracy będzie premiował osoby, które potrafią się uczyć i rozwijać przez całe życie.
Podsumowując, polski rynek pracy w 2026 roku będzie charakteryzował się rosnącym rozwarstwieniem płac, zanikiem ofert dla juniorów, wzrostem roli sztucznej inteligencji i elastycznymi formami zatrudnienia. Firmy i pracownicy muszą być przygotowani na te zmiany i dostosować swoje strategie do nowej rzeczywistości. Rynek pracy w Polsce przechodzi transformację, która będzie miała długotrwałe konsekwencje dla gospodarki i społeczeństwa.
