Aleksander Łukaszenko, prezydent Białorusi, odbył spotkanie z Johnem Coale, specjalnym wysłannikiem prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa. Rozmowy, które rozpoczęły się 6 grudnia 2025 roku w Mińsku, prowadzone są za zamkniętymi drzwiami i koncentrują się na kwestiach bilateralnych, w szczególności na sytuacji politycznej na Białorusi i potencjalnym uwolnieniu więźniów politycznych. Spotkanie to budzi zainteresowanie w kontekście zmieniającej się polityki zagranicznej USA i jej wpływu na region.
Kontekst Spotkania: Relacje Białoruś-USA w 2025 Roku
Relacje między Białorusią a Stanami Zjednoczonymi od lat pozostają napięte, naznaczone krytyką ze strony USA wobec reżimu Aleksandra Łukaszenki, szczególnie w kwestii praw człowieka i przestrzegania zasad demokratycznych. Jednak w ostatnich miesiącach obserwuje się pewne ocieplenie, inicjowane przez administrację Trumpa. Ten zwrot w polityce amerykańskiej wynika z poszukiwania nowych sojuszników w regionie i chęci stabilizacji sytuacji geopolitycznej. Wcześniejsze spotkania, takie jak wizyta delegacji Coale’a we wrześniu 2025 roku, sygnalizowały możliwość dialogu i kompromisów.
Według informacji przekazanych przez biuro prasowe Łukaszenki, spotkanie rozpoczęło się od wymiany uprzejmości. Łukaszenko, gratulując Coale’owi objęcia funkcji specjalnego wysłannika, wyraził nadzieję na konstruktywne rozmowy. Co ciekawe, prezydent Białorusi odniósł się do powszechnego przekonania o skłonności Donalda Trumpa do pochlebstw, zaznaczając jednocześnie, że jego intencją nie jest lizusostwo, lecz szczere wyrażenie uznania dla działań amerykańskiego prezydenta. Aleksander Łukaszenko stwierdził: “Trump podobno lubi pochlebstwa. Ale ja nie chcę się przypochlebić. Chcę powiedzieć, że jego działania w ostatnim czasie bardzo mi się podobają.”
Efekty Poprzednich Rozmów i Aktualna Sytuacja Więźniów Politycznych
Poprzednia wizyta Johna Coale’a na Białorusi, również we wrześniu 2025 roku, przyniosła konkretne rezultaty. Wówczas, w zamian za zniesienie przez USA sankcji wobec białoruskich linii lotniczych Bieławia, władze białoruskie uwolniły 51 więźniów politycznych, w tym dwóch obywateli Polski. Ten gest został odebrany jako sygnał gotowości do dialogu i poprawy relacji. Jednak sytuacja wciąż pozostaje delikatna. Centrum Praw Człowieka “Wiasna” poinformowało, że od czasu uwolnienia tych więźniów, kolejne 157 osób zostało uznanych za więźniów politycznych na Białorusi. Aleksander Łukaszenko stoi więc przed wyzwaniem, aby udowodnić, że jego reżim jest skłonny do realnych reform.
Według doniesień agencji Reutera z 26 listopada 2025 roku, administracja Trumpa i władze Białorusi prowadzą rozmowy na temat możliwości uwolnienia co najmniej 100 kolejnych więźniów politycznych. Ta informacja, potwierdzona przez trzy niezależne źródła, sugeruje, że obecne spotkanie ma na celu doprecyzowanie szczegółów tej operacji. Kluczowe jest ustalenie warunków uwolnienia, gwarancji bezpieczeństwa dla uwolnionych oraz ewentualnych ustępstw ze strony USA. Aleksander Łukaszenko zdaje sobie sprawę, że uwolnienie więźniów politycznych może być kluczowe dla poprawy wizerunku Białorusi na arenie międzynarodowej i przyciągnięcia inwestycji zagranicznych.
Cel Spotkania i Potencjalne Scenariusze
Głównym celem spotkania Łukaszenki z Coale jest prawdopodobnie wynegocjowanie dalszych kroków w kierunku normalizacji relacji między Białorusią a USA. Uwolnienie więźniów politycznych jest kluczowym elementem tego procesu, ale nie jedynym. Rozmowy mogą dotyczyć również kwestii współpracy gospodarczej, bezpieczeństwa regionalnego oraz przeciwdziałania przestępczości transgranicznej. Aleksander Łukaszenko może również próbować uzyskać od USA gwarancje bezpieczeństwa dla swojego reżimu, w zamian za ustępstwa w kwestii praw człowieka i demokracji.
Istnieją różne scenariusze rozwoju sytuacji. W optymistycznym wariancie, rozmowy doprowadzą do uwolnienia znacznej liczby więźniów politycznych, zniesienia kolejnych sankcji i rozpoczęcia dialogu na temat reform politycznych. W bardziej pesymistycznym scenariuszu, rozmowy zakończą się fiaskiem, a relacje między Białorusią a USA pozostaną napięte. Wszystko zależy od woli politycznej obu stron i ich gotowości do kompromisów. Aleksander Łukaszenko musi zdawać sobie sprawę, że dalsze łamanie praw człowieka i brak reform politycznych mogą doprowadzić do izolacji Białorusi na arenie międzynarodowej.
Rozmowy będą kontynuowane w piątek, co sugeruje, że obie strony są zaangażowane w proces negocjacyjny. Obserwatorzy polityczni zwracają uwagę na fakt, że spotkanie odbywa się w przededniu ważnych wydarzeń międzynarodowych, co może mieć wpływ na jego przebieg i rezultaty. Aleksander Łukaszenko, jako doświadczony polityk, doskonale zdaje sobie sprawę z wagi tego spotkania i jego potencjalnych konsekwencji.
Sytuacja na Białorusi pozostaje złożona i dynamiczna. Spotkanie Łukaszenki z wysłannikiem Trumpa jest ważnym wydarzeniem, które może wpłynąć na przyszłość tego kraju i jego relacje z Zachodem. Konieczne jest śledzenie rozwoju sytuacji i analizowanie działań obu stron, aby zrozumieć ich motywacje i cele. Aleksander Łukaszenko stoi przed trudnym zadaniem, aby znaleźć równowagę między interesami swojego reżimu a oczekiwaniami społeczności międzynarodowej.
