Polska dyplomacja sygnalizuje gotowość do dialogu z nowymi władzami Syrii. To pierwsze tak wysokiej rangi spotkanie przedstawicieli obu państw od czasu obalenia reżimu Baszszara al-Asada. Na marginesie 80. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski rozmawiał ze swoim syryjskim odpowiednikiem, Asaadem al-Szabajnim. Głównym tematem rozmów była możliwość przywrócenia pełnego funkcjonowania polskiej ambasady w Damaszku.
Polska dyplomacja wykonuje ostrożny, ale znaczący krok w kierunku normalizacji stosunków. Należy przypomnieć, że Ambasada RP w Damaszku, otwarta w 1999 roku, formalnie nigdy nie została zlikwidowana. Działalność placówki zawieszono jednak w 2012 roku ze względu na eskalację wojny domowej. Od tego czasu jej zadania realizowane są z tymczasowej siedziby w Bejrucie. Ewentualny powrót dyplomatów do syryjskiej stolicy byłby zatem wyraźnym sygnałem politycznym.
Dyplomatyczne otwarcie po latach izolacji
Rozmowy nie ograniczały się wyłącznie do kwestii technicznych związanych z ambasadą. Poruszono również tematy pomocy rozwojowej oraz wsparcia dla procesów demokratycznych w Syrii. To istotny element, ponieważ pokazuje, że Polska jest zainteresowana nie tylko odtworzeniem relacji, ale także aktywnym udziałem w stabilizacji kraju. Warto podkreślić, że Polska jest jednym z pierwszych państw Unii Europejskiej, które zdecydowały się na oficjalny dialog na tak wysokim szczeblu z rządem tymczasowym.
Kluczowe jest, że to spotkanie odbyło się na marginesie sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ, co nadaje mu międzynarodową rangę. Nowe władze, wyłonione z ugrupowania Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), starają się o międzynarodowe uznanie. Dla nich rozmowa z szefem dyplomacji kraju członkowskiego UE i NATO stanowi ważny krok w procesie legitymizacji na arenie światowej.
Spotkanie w cieniu nowej syryjskiej rzeczywistości
Sytuacja w Syrii uległa diametralnej zmianie w grudniu 2024 roku. Wtedy to ofensywa sił opozycyjnych doprowadziła do upadku wieloletnich rządów Baszszara al-Asada. Jego rządy, trwające od 2000 roku, zakończyły się po kilkunastoletnim konflikcie zbrojnym. Obecnie władzę sprawuje administracja przejściowa, na czele której stoi Ahmad asz-Szara, lider HTS. Nowy rząd zapowiedział już przeprowadzenie pierwszych od lat wolnych wyborów parlamentarnych, które mają odbyć się 5 października.
Analizując to spotkanie, należy zwrócić uwagę na szerszy kontekst międzynarodowy. Zachód stoi przed dylematem, jak postępować wobec nowej władzy w Damaszku. Z jednej strony istnieje potrzeba stabilizacji regionu i niesienia pomocy humanitarnej. Z drugiej pojawiają się obawy dotyczące islamistycznego profilu ugrupowania HTS. Polska, inicjując dialog, może odgrywać rolę pomostu między Syrią a resztą Europy.
Potencjalne konsekwencje i przyszłość relacji
Decyzja o ewentualnym powrocie ambasady do Damaszku będzie miała wymiar nie tylko praktyczny, ale przede wszystkim symboliczny. Oznaczałaby de facto uznanie nowego porządku politycznego w Syrii. Jednocześnie pozwoliłaby na skuteczniejsze monitorowanie sytuacji na miejscu, koordynację pomocy humanitarnej i ochronę interesów polskich obywateli. Jest to jednak decyzja obarczona ryzykiem, uzależniona od dalszego rozwoju wydarzeń w kraju i stabilności nowej administracji.
Przyszłość relacji polsko-syryjskich będzie zależała od wiarygodności przemian demokratycznych zapowiadanych przez rząd tymczasowy. Obserwatorzy międzynarodowi z uwagą będą śledzić przebieg nadchodzących wyborów. Aby lepiej zrozumieć złożoność sytuacji w Syrii, przeczytaj więcej na ten temat, a jeśli interesuje Cię polska polityka zagraniczna, zobacz również podobny artykuł. Niezależnie od ostatecznych decyzji, rozmowa ministrów w Nowym Jorku otwiera nowy rozdział w relacjach obu państw.
